Vrijheidsboom werd op de Markt geplaatst. Bergen op
Zoom behoorde echter tot een der laatste steden, die
door de Fransen werden verlaten. Terwijl Noord-Neder
land zijn Souvereine Vorst inhaalde, was Bergen op
Zoom nog vrij krachtig bezet. Uit Antwerpen werden
zelfs versterkingen gezonden, om deze stad zo lang
mogelijk in handen te houden. In het voorjaar van 1814
begint de gezamenlijke aanval van Kozakken en Engel
sen om Noord-Brabant te bevrijden. Voorgelicht door
de latere generaal-maj oor der genie Jan Egbert van
Gorkum, voerden de Engelsen onder Graham in de
nacht van 8 op 9 Maart 1814 met grote dapperheid het
goed overdacht plan uit de stad te nemen. Maar de
Franse troepen waren waakzaam. Zowel de veteranen
als de recruten streden urenlang in de straten van de
stad. Zij behaalden de overwinning. Toen zij de Engel
sen, die gevangen genomen waren in de Kerk hadden
opgesloten, bleek hun aantal even groot als de gehele
Franse bezetting. Enkele weken later volgde de defini
tieve overgave van de vesting (23 April 1814).
De ontploffing van het Kruitmagazijn „Stoelemat"
Een der weinige straten, welke tot dusver minder te
lijden had van oorlogsgeweld dan andere was de Lieve
Vrouwestraat. Zij telde nog verschillende trapgevels,
overigens echter droeg het merendeel een sterk acht-
tiende-eeuws karakter. Tengevolge van de ontploffing
van het kruitlaboratorium Stoelemat op 29 Maart 1831
werd vooral deze straat erg geschonden. Dit laborato
rium was gelegen op een honderd pas ten zuidwesten
van de Gevangen toren en bestond uit twee overwelfde
vleugels met een overwelfde doorgang, die in de
vestinggracht uitkwam en leidde naar het versterkte
67