adjectieven, doch slechts zelden iets uitvoerig over hem
spreken. In de kronieken die werden geschreven over
de hertogen Philips van Bourgondië, Karei de Stoute,
Maria van Bourgondië en Maximilaan van Oostenrijk,
was geen plaats om bijzonder veel aandacht te wijden
aan één der vele grote heren.
Rekeningen en charters moeten ons verder helpen. Uit
deze spaarzame gegevens, deze onderbelichting, moet
methodisch een beeld te voorschijn worden gebracht,
dat meer impressionistisch dan naturalistisch is te
noemen.
Als edelman vertoont heer Jan vele eigenschappen,
waarop de ridders van de twaalfde en dertiende eeuw
zo trots waren en die we verheerlijkt vinden in de
Franse ridderromans. Vóór alles is Jan dus krijgsman
en een geducht strijder. Bij tournooien en spiegelge
vechten vervult hij een aanvoerdersrol en hij neemt
deel aan alle oorlogen van Philips van Bourgondië en
Karei de Stoute. Dit adellijk krijgsmansleven bouwt uit
zichzelf een eremoraal op: het gevoel van sterkte en
moed kweekt bij deze ridders een zekere eerlijkheid en
grootmoedigheid. Kameraadschap en discipline ontwik
kelen standvastigheid en trouw.
Standvastig en trouw in hoge mate is Jan zijn ge
hele leven gebleven aan de Bourgondische hertogen,
die hem daarvoor met vele gunsten hebben beloond.
Die trouw eiste offers. Zijn vele zonen heeft Jan in de
zelfde geest opgevoed en nauwelijks hebben ze de man
nelijke leeftijd bereikt of we vinden hen met hun vader
op het krijgstoneel, waar enkele hunner het leven laten
voor de Bourgondische staatsidee. Er zit iets patriar
chaals in, deze edelman met zijn zonen te zien uitrukken
zodra de Bourgondische zaak moet verdedigd worden.
Wanneer onder Maria, de dochter van Karei de Stoute
25
