Het oudste gedeelte van Bergen op Zoom uit de jaren
1200/1300 moet naar onze mening binnen de volgende
grenzen hebben gelegen:
West: de Steenbergsestraat, Fortuinstraat, Vleeshal;
Noord: de Sint Antoniusstraat en de Weverskat;
Oost: de Minderbroedersstraat en de Blauwehandstraat;
Zuid: de lijn die loopt van het Zuivelplein naar de
Vleeshal.
Hiervoor zijn enkele algemene en meer bijzondere be
wijzen: Van alle oude Brabantse steden ligt de kern in
een laagte. Het aangegeven gedeelte van de stad ligt
tegen twee hellingen van 5 tot 9 a 10 meter boven A.P.
Het is een diabolovormige dalkom, die juist op de ver
nauwing enige welving vertoont. Op die verhoging staat
reeds vóór 1300 de voorloper van het huidige Markie
zenhof, een versterking, met het front naar de haven.
Het is een ridderhof met boerderij en boomgaard „de
Schoelgieberg" genaamd.
We mogen aannemen dat straten tot in de moderne tijd
het meest standvastige deel zijn van een stad. In het
aangegeven stuk zijn deze nog altijd de smalste van
Bergen op Zoom. Aan de oostzijde liggen de straten van
het aangrenzend huizenblok nergens vlak tegenover de
uiteinden van de straten in het oude blok. De Cromwiel
(Kromme Vijel of Pijl) straat heeft haar functie verloren
en wat nu Engelsestraat (tevoren Heilige Geest straat)
heet moet kort voor 1400 zijn gemaakt als een verbete
ring van het Wolzakslraatje. Het aangrenzende lage
oostelijk gedeelte, waarin enkele, in 1500 nog aanwezige
straatjes zijn verdwenen kan wel op een zekere ouder
dom bogen. Dit stadsdeel heet in de 15e en 16e eeuw de
„Verwersput" en was oorspronkelijk een afzonderlijke
bestuurseenheid.
De naam Verwersput hangt samen met de lakennijver-
12
