klokken, een Hendrik Wegewart uit het jaar 1613, in
1943 in de Duitse smeltkroes is verdwenen. De andere,
een zeer fraai exemplaar van Gerrit Schimmel, in 1694
gegoten, is gelukkig de vuurdans ontsprongen en terug
gekeerd. Ook deze kerk, met haar prachtige ligging,
uitrijzend hoven het haar omringende, nog romantisch
gebleven Bergkwartier, heeft een grote restauratie
ondergaan in de jaren 19101923, die ongeveer
75.000.gekost heeft. Ze had toen reeds een ruim
zevenhonderjarige geschiedenis achter zich, want in
1206 werd ze als kapel gewijd, om later uit te groeien
tot een romaanse basiliek, waarvan nog gedeelten over
zijn, als de vier onderste geledingen der beide torens,
muurdelen van een dwarsschip en voetstukken van
enkele pijlers.
In de vijftiende eeuw moest ook het romaanse karakter
van de Bergkerk plaats maken voor de gothiek, onder
meer verrees er een nieuw koor met kooromgang, twee
nieuwe kapellen werden aangebouwd, het midden
gedeelte onderging verandering en de beide torens
werden verhoogd, afb. 8.
Ook in deze kerk hangt een door de heer A. G. Beltman
samengestelde tekening welke een overzicht van de
bouwgeschiedenis geeft.
Het inwendige, hoewel niet zo wijds als dat van de
Grote Kerk, heeft een geheel eigen, stemmige bekoring
en biedt ook enige opmerkelijke muurschilderingen. De
merkwaardigste daarvan is een dertiende eeuwse ro
maanse frescoschildering van een bisschop, op de
achterwand van een nis; op de linker zijwand en de boog
zijn medaillons met engelenfiguren en de Christus
Triumphator. Als vroege schildering en in deze onbe
dorven staat niet alleen een unicum in ons land, maar
waarschijnlijk ook in West-Europa. In de oorlog is deze
32
