De even ingewikkelde als interessante bouwgeschiedenis
van deze kerk, is na te gaan op een aldaar hangende
plattegrond door de heer A. G. Beltman, die de ver
schillende phasen duidelijk aangeeft.
Zo was dan gaandeweg het machtig bouwwerk verrezen,
dat wij nu nog kennen en waaraan in de twintigste eeuw
veel kostbare, maar welbestede zorg is gewijd. De kerk
toch is in de jaren 19051923 uitwendig geheel ge
restaureerd, waarmee een bedrag van ruim f. 150.000
gemoeid was, bijeengebracht door rijk, gemeente en
particulieren. Aan de inwendige restauratie, aangevan
gen in 1926, en nog niet voltooid, is tot dusverre een
bedrag van f 52.000 besteed, geheel bijeengebracht door
giften en legaten, afb. 4.
Het resultaat daarvan kan nu al weinig minder dan
indrukwekkend genoemd worden en zal dat zeker zijn,
als eenmaal het gehele werk voltooid zal wezen. Houten
schotten en banken werden verwijderd en door stoelen
vervangen, waardoor de ruimtewerking werd hersteld.
Koor, oostelijk dwarsschip en raadskapel werden reeds
van hun witte pleisterlaag ontdaan en vormen nu een
symphonie van gedempte tonen: warm rode baksteen,
zachtgrijze tufsteen, hier en daar verlevendigd door
muurschilderingen, die een afzonderlijke bespreking
zeker waard zijn.
Op de gewelven in de kooromgang prijken fraaie, in
zachte tinten geschilderde bloemmotieven, maar tussen
die ranken, bloemen en festoenen, treffen we ook enkele
zogenaamde dróleries, guitigheden aan, die wij, twin
tigste eeuwse mensen, in een kerk eigenlijk niet ver
wachten, maar die er, in de latere middeleeuwen veel
vuldig werden aangebracht, afb. 5.
Zo zijn hier vruchtenplukkende en etende apen en de
afbeelding van een jong meisje, dat een oude man met
25
