de goede leisteenlagen kan beginnen. Toch is dit niet
zoo duur als de exploitatie van de ondergrondsche lei
groeven, waar men schachten en gangen moet boren
en hakken, om de goede leisteen te winnen. De exploi
tatie van de leigroeven in Noorwegen, alwaar de lei
steen soms aan het oppervlak ligt, geschiedt in greppels
ofwel door horizontale kloving van den leisteen en is
dus wel heel gemakkelijk, ware het niet, dat de ligging
der groeven op groote hoogte en afgelegen plaatsen
het transport moeilijk maakt. Afb. 20, 19, 21, 22, 23.
Alle leigroeven hebben dit gemeen, dat de vast op
elkaar, als bladen van een boek, liggende leilagen ge
spleten kunnen worden tot verschillende dikte, som
mige leisteen zelfs tot mm dikte.
De afgehakte of door dynamiet gesprongen Stukken
leirots worden tot meer handelbare dikte en afmetin
gen gekloofd of gezaagd, waarna de stukken naar de
splijthut vervoerd worden en de arbeider ze op leidikte
splijt en iri vorm snijdt of hakt. Aan sommige lei
groeven in Frankrijk heeft iedere arbeider zijn eigen
splijthut. Deze werkplaatsen liggen meestal boven
gronds, zoodat het vervoer der stukken leiplaat over
spoorlijntjes, of recht omhoog uit de schacht moet ge
schieden. Afb. 25.
In Noorwegen, waar sommige leigroeven op een
hoogte van 1500 m liggen en het vervoer van leien
en leiplaten naar het dal dikwijls alleen in den winter
•op sleden langs smalle 'bergpaden kan geschieden, be
laadt men groote sleden met 1 a 2 ton leisteen en laat
deze door een paard trekken. Om het geheele geval
letje niet te snel in het dal te laten belanden, heeft
men een remmiddel bedacht door een partij gekapte
dennenboomen aan kettingen achter de slede te
hangen. Het vervoer naar station of haven geschiedt
meestal met auto's, die soms groote afstanden uit het
gebergte moeten afleggen naar de verzendgelegenheid.
60
