bijbel. Poets men dit metaal, dan is het een lust voor
de oogen. Doet men er niets aan, dan wordt het als een
bronzen cent. Laat men het in de buitenlucht, dan
wordt het groen, al naar gelang de hoeveelheid koper
in de samenstelling, de alliage.
Roodkoper oxydeert frischgroen. Een algemeen be
kend voorbeeld is de groene koepel van de Amster-
damsche Luthersche kerk, welke zoodanig in het oog
loopt, dat elk Nederlander hem kent.
Koper komt uit Zweden. Vandaar dat in Scandinavië
vele koperen daken zijn. In Kopenhagen zijn alle
kerktorens met koper bekleed. Daar is koper een ge
woon en lood een duur metaal. Hier is het net anders
om, alhoewel koper zeer goedkoop is, want het behoeft
nooit meer vernieuwd te worden.
De Luthersche kerken in Nederland hebben het mono
polie der koperen daken, veelal tengevolge van ge
schenken van Scandinavische vorsten. Zoo verkreeg de
Nieuwe Luthersche kerk te Amsterdam na den brand
van 1822 bij den herbouw een koperèn dakbedekking
van den Deenschen koning.
Koper is een kostelijk materiaal, dat zich laat buigen,
smeden, drijven en ook soldeeren. De koperslager
maakt van een vlakke koperen plaat een ketel en een
komfoor. Zoo kan men de koperen platen zoodanig
drijven, dat ze passen op een bolvormigen koepel. De
platen mogen wegens vormverandering bij tempera
tuurswisseling niet vast aan elkaar zijn en ook weer
zoo dat ze niet opwaaien kunnen. Hoe dat moet met
inhaken en met klangen weet de vakman. Men ge-
bruike daarbij geen ijzeren maar koperen nagels.
Van koper kan men sieraden maken, een dakkam op
den nok of den zonnewijzer. Er is nog een bijzondere
toepassing van koper. Te Krommenie is een oude
gevel, zoo maar aan de straat, keurig gemetseld met
koperen stootvoegen, met een rond koperdraad je in
50
