Haarlem met Damiate. Dit boekje, gemaakt voor een an
der doel dan de Rijkslijst, vermeldt terecht alleen de be
langrijkste bouwwerken en een algemeene zinsnede over
de kleine bezienswaardigheden. Inderdaad, dat is voldoen
de. Het is niet noodig dat de bezoekers alles gekauwd voor
zich krijgen, ze moeten zelf ook iets leeren zien en op hun
omzwervingen een schetsboek medenemen inplaats van een
klik-klak toestel.
5. W. O. Nieuwenkamp 1905-1925
„Veel hebben monts genoeg om iemands werk te laken,
maar niet wel hants genoeg, wat beters zelf te maken.''
stond gedrukt op een catalogus van een der tentoonstel
lingen van den schilder, teekenaar, etser, den kunstenaar
W. O. J. Nieuwenkamp, welke hij hield in zijn eigenge
maakt woonschip De Zwerver. Met dit schip kwam hij op
'n keer terecht in de haven van Edam en onderging toen
ongetwijfeld dezelfde bekoring van een berceau als Henri
Havard. Dat was in 1905. Er was daar in Edam een plek
waar men zoo maar kon aanleggen aan particulier terrein,
zonder een straat of een kade ervoor. Dit gaf den zwer
venden kunstenaar aanleiding daar een stuk grond te koo-
pen om daar buiten zijn Huis op het water, zijn Huis op
het land te bouwen. Dit was aan de Zuidzijde van de Nieu
we Haven met aan de Noordzijde het uitzicht op de huis
jes aan de overzijde en aan den anderen kant het gezicht
op het prachtig geboomte van de vest, met een lijnbaan
ervoor, waar touw gedraaid werd.
Nieuwenkamp was reeds vroeger te Edam geweest, want
reeds in 1895 publiceerde hij daar gemaakte teekeningen
in Eigen Haard. Van zijn teekeningen en etsen schrijft hij
niet wanneer hij ze maakte, maar dat ze in dit of dat jaar
„ontstonden". Vermoedelijk heeft hij over een veeljarig
tijdsverloop een dagboek of iets van dien aard bijgehou
den want zonder dat kan het niet mogelijk geweest zijn, het
reisverhaal van De Zwerver en de geschiedenis van het
Huis op het land samen te stellen39). Ondanks veel rei-
81
Edam 6