8
Noorderkwartier in 1300; is gereproduceerd in Afb. 1.
Rechts onder kan men juist niet meer zien dat de schaal is
1 200.000. Links onder staat wel de plek maar niet de
naam van Amstelredam erop. In 't centrum zien we Yedam,
gelegen aan een N.W.-Z.O. loopende kreek waarvan het
verwijde deel dat Z.O.-waartsch naar de Zuiderzee gaat,
Voor-Ye heet. De landtong aan de Noordzijde heet Werder-
broec. De waterloop Ye had bij Edam geen verbinding met
het binnenmeer Purmer geheeten. Zulk een verbinding,
flink ruim, was meer Zuidelijk gelegen, Purmer Ye ge
naamd, aan welk zeegat Monnickendam was gelegen. Het
schiereiland tusschen de Voor-Ye en de Purmer Ye is in
tweeën gedeeld door een smal water, ongeveer O.-W. ge
richt en geheeten Nomensloot of Omensloot. Ten Zuiden
daarvan leest met den naam Catwout en op de buitendijk-
sche punt in zee de Noort. Aan den Zuidkant van de Pur
mer ziet men een landtong en een inham, Nes en II p ge
naamd met daarbij Ilpendam. Blijkens de beteekenis van
de kruisjes bij de nederzettingen is Yedam een stad, Mon
nickendam een stad, Ilpendam een dorp met kapel, terwijl
Purmer een dorp met kerk is. Blijkens de kleuren van de
oorspronkelijke kaart is de grondgesteldheid laagveen.
Dicht binnen de kustlijn ziet men een gekartelde lijn, de
dijk voorstellende. Al wat daarbuiten lag liep bij vloed in
de Zuiderzee onder, niet alleen de strookjes buitendijks,
maar ook het land tusschen Purmer en Beemster. De derde
plas, de Wormer, heeft op de oorspronkelijke kaart een
andere kleur, omdat deze binnendijks gelegen is en niet
in open verbinding staat met de zee en daardoor tot een
zoetwatermeer is geworden. Bezuiden Monnickendam staat
met flinke letters Waterlant, benoorden Yedam staat
Zevanc. Yedam ligt dus niet in Waterland maar in Zevanc.
in welk gewest ook liggen Havixwijc (een gehucht zonder
kapel), Coedijk en Middelye, beide dorpen met "een kerk,
benevens Hobreede, een dorp met kapel.
Blijkens de kaart kon een zeeschip door de Purmer-Ye naar
de Purmer komen, vandaar door de Weere naar de Beem
ster, vandaar door de Zwet naar de Scermer en vandaar
