drie zespuntige sterren erboven. Dat is nu nog zoo, want het huidige Gemeentewapen is heraldisch: in rood een stier van zwart op een grond van groen, vergezeld van drie in het schildhoofd geplaatste zespuntige sterren van goud17). Rechts onder is'een cartouche van omgekruld ornament en twee hoorns van overvloed. Zij omvatten het register der nummers van de kaart en doen dit in een stijl vorm van ongeveer 1630, evenals de cartouche van het wapen; zie blz. 68 en 4. Nu gaan we ook eens zien wat andere beroemde steden- boeken van Edam geven. Eerst maar Ludovico Guicciar- dini, die in Florence geboren was, een deel van zijn leven in de Nederlanden doorbracht en in 1589 te Antwerpen overleed. Deze Italiaan maakte het eerste boekwerk over de Nederlanden18), de geschiedenis verlucht met kaarten en plattegronden. Dit boek werd bij herhaling herdrukt en vertaald, gedurende wel honderd jaar, zoodat er zooveel verschillende uitgaven bestaan dat daarvan in 1878 een studie verscheen19). In de eerste uitgave van 1567 komt geen afbeelding van Edam voor- In de volgende uitgaven komen steeds meer plattegronden voor, terwijl in de uit gaven in ander formaat gezichten op steden (profielen of prospecten) zijn gevoegd. In geen der uitgaven, wel 35 stuks, komt echter een plattegrond of profiel van Edam voor. Nu gaan we kijken in het grootste en kostbaarste boek dat ooit verschenen is, de befaamde Atlas van Blaeu. In een der deelen, het Noord-Nederlandsche stedenboek, is een plattegrond van Edam afgebeeld, doch als we goed zien, is deze net zoo als bij Boxhorn. Blijkbaar heeft de samen steller van den grooten atlas welke alle landen en steden van den aardbodem zou afbeelden, voor Edam de koperen etsplaat weten te verwerven, reeds gebruikt voor Professor Boxhorn's boek. Dat helpt ons dus niets verder, maar is tevens een waarschuwing dat stadsplattegronden ouder kunnen zijn dan de boeken waarin ze voorkomen. Dan maar eens gezocht in de beroemde stedenatlas van Janszonius van 1657. Ook daarin is een plattegrond van 36

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1948 | | pagina 34