en de opvolgende muurtoren is een flinke brug over den
buitensingel, echter zonder poortgebouw. Deze brug voert
naar een polderweg langs een sloot en aan den buiten
singel liggen tuintjes, zomerverblijven met sier- en moes
tuinen. Op den Z.W. hoek is een rechthoekige muurtoren,
een slechts weinig voorkomend vestingsonderdeel. Aan de
W.-zijde ziet men buiten de stad een vaart en twee wegen
in de richting van de Purmer, alle met huisjes en tuinen.
Blijkbaar is de „lintbebouwing" waar nu zooveel om te
doen is reeds oud. De W.-zijde van de vesting is weder met
drie muurtorens in vier gelijke stukken verdeeld- De beide
wegen naar de Purmer voeren ieder door een poortge
bouw.
In de stad zijn de grachten en straten aangegeven met tal-
looze eenvormige huisjes, behalve een gedeelte aan den
N.O.kant dat nog onbebouwd is. Daarin ziet men behalve
de schuine slooten ook één die haaks op de achterhaven
staat, evenals de verkaveling ten Oosten van de stad, fei
telijk een vervolg van die verkaveling, welke dus ouder
is dan de veste. Deze sloot nu Heerengracht geheeten
is nu nog op de kadastrale kaart bekend, een zeer oude
herinnering aan de verkaveling vóór den aanleg van de
stad. Behalve de huisjes en de schepen op de werven en de
tuinen zijn enkele openbare gebouwen in scheve projectie
aangegeven. Eerst aan den Noordkant de Groote Kerk.
Deze heeft een toren met hoogen spits; een drieschepig
dak (nu zonder dakruiter), een zuidertransept en een
noorder transept. Geheel betrouwbaar is deze afbeelding
niet, want de choorsluiting en de Librye aan de Zuidzijde
ontbreken. De vroegere kapel van het Bagijnhof is ver
dwenen. Daar is nu een groot bouwwerk met een binnen
hof er staat een cijfer 2 bij, waarvan 't register dat in een
cartouche is bijgeteekend zegt: t oude manhuys. Een cij
fer 3 (men moet 't weten te zien) daaronder is de Bier
Kaey. Een cijfer 4 daaronder en niet ver van de Purmer-
poorten is de Osse-Marckt. Een cijfer 5, in een pleintje
verwijst naar de Kleyne Kerckopmerkelijk dat deze kerk
vrij lag aan een pleintje, dat nu volgebouwd is- Men kon
34
