de waterverbinding van de Zuiderzee naar de Purmer via
Edam op aangegeven. Of daarvan veel gebruik gemaakt
werd valt te betwijfelen, omdat bij Monnickendam een
rechte en ruime verbinding was van de zee met de Purmer.
Van de oorspronkelijke kaart van 1575 is geen exemplaar
bewaard gebleven, wel van den herdruk van 1606 11De
kaart van Joost Janszoon is een kunstvol en deugdelijk
werkstuk, zoowel typographiseh als topographisch een
kunstwerk. Met groote nauwkeurigheid is alles wat water
is aangegeven, zelfs de turfafgravingen. Deze kaart is de
meest uitvoerige en de nauwkeurigste van vóór de droog
making der groote meren en daardoor een belangrijk his
toriestuk van Noord-Holland.
4. De zeventiend'eeuwsche kaarten van Holland
Het moest een halve eeuw duren aleer weder een land
meter en teekenaar het ondernam om Holland in beeld te
brengen. Dit was een zoodanig omvangrijk werkstuk dat
alleen een bekwaam en volhardend vakman dit aan kon.
Die het deed betoonde zich tevens een kunstenaar. Het was
Balthasar Florisz. van Berckenrode, die we ook kennen
van de groote kaart in vogelvlucht van Amsterdam van
1625- De kaart van Holland ging daaraan vooraf, want
deze is gedateerd 1620. Zij bestaat uit bladen, tesamen
ongeveer 100 X 150 c.m. groot. Tevoren had deze Baltha-
zar reeds drie groote kaarten gemaakt, van Delfland, van
Schieland en van Rijnland. Oudtijds hing men deze kaarten
met onder en boven een stok eraan, tegen den witten
wand van het woonvertrek of voorhuis, zooals op oude
schilderijen op te merken is. De kaart van Balthazar Flo
risz. is een kostelijk stuk, zoowel als kunstwerk als wegens
de topographische waarde. Sedert de zestiend'eeuwsche
kaarten was in Noord Holland veel gebeurd. De open
havens, van Edam en Monnickendam waren met sluizen
afgesloten. De groote binnenzeeën welke door voornoem
de sluizen reeds tot rust waren gebracht omdat ze niet
meer met eb en vloed medeliepen en daartoe tot rustige
16
