veeren en de versierde beëindiging in den top, de make
laar, wit geschilderd. Zulk een huisje is aan 't Nieuw
Vaartje 171, dat genoemd wordt wegens de curieuse pui-
balk, waar in gekleurd snijwerk een menschelijke moraal
is afgebeeld die alleen ter plaatse naar waarde genoten
kan worden. Henry Havard ontdekte dit huisje reeds.
De Kleine Kerkstraat is 'n soort openluchtmuseum van
eenvoudige, fraaie oude gevels, met ter toelichting hoe
men 't niet moet doen, enkele misbaksels. Daar is bij de
oude een echt Edammer baksteenen gevel, een trapgevel
met gevellijsten, uit den aanvang der 17e eeuw. Het merk
waardige in dezen gevel is de prachtige gevelsteen met het
uitvoerige wapen van Prins Maurits. Hoe dat daar toch
in zulk een gewoon huisje kwam? Als om de nieuwsgie
righeid te prikkelen heet de straat om den hoek Prinsen
straat en weer om den hoek Prins Mauritspad.
Hiermede is van elk der voorkomende typen één bezich
tigd, maar er zijn meer, door de oude stad verspreid.
Thans de andere rubriek, de import.
Eerst het classicisme, daarna de Lodewijkstijlen brachten,
uit de groote stad gekomen, geheel andere beginselen
mede, van 't ordeboek met zuilen, basementen en kapitee-
len, van krullen Louis quatorze, nog meer sieraad Louis
quinze, terugvalling op soberheid Louis seize. Ook aan deze
mode, deze stijluiting is Edam niet ontkomen, hoewel al
leen het uiterlijk der huizen zich daarnaar voegde, niet de
samenstelling welke Waterlandsch bleef. Het stadhuis was
reeds een uiting van dezen bouwtrant. Langs de Voor
haven zijn eenige voorbeelden, woonhuizen van welge
stelde kooplieden, zeevaarders, reeders, zoutsieders. De
groene en met gesneden lijsten versierde buitendeuren, de
snij ramen daarboven, soms gevat in een geornamenteerde
portiek verlevendigen de donkere gevels, die veelal met
een houten lijst beëindigd zijn, in de verschillende stijl
uitingen van het einde der 17e, meest der 18e eeuw. In
deze huizen is veelal iets overgebleven van het vroegere
kostelijke interieur, van beschilderde behangsels, fraaie
schoorsteenmantels of stucwerk iri de gangen en trappen-
124
