zichtbare samenstelling weder aan een houten schip doet
denken. De constructie van het oude huis is, zooals nog bij
zoovele in 't Noordhollandsche land, zoodanig dat het
houten raamwerk op zichzelf staat en de muur erom er
slechts tegen staat, zoodat wanneer van die muur een ge
deelte weggenomen wordt, het huis gewoon blijft staan.
Vandaar het verschijnsel dat de buitenmuren van oud Wa-
terlandsche huisjes slechts een halven steen dik zijn van
kleine afmeting baksteen, hoogstens 8 cm., welke muren
niet doorregenen en na drie eeuwen nog goed zijn.
Het genoemde gothische huis aan den Dam is thans als
museum ingericht en verdient zeer een bezoek.
Wandelend door de straten en langs de havens, ontdekt
men tal van schoone oude gevels of gedeelten daarvan,
want in den regel is het ondergedeelte in de 18e of 19e
eeuw vernieuwd. In de Kerkstraat, aan de Oostzijde, niet
ver van de Groote Kerk, zijn naast elkaar twee zulke bak-
steenen vroeg 17e eeuwsche gevels, met groote voluten
versierd, met in- en uitgezwaaide contour, een sieraad van
metselaarsambacht. Een voorbeeld van meer rechtlijnige
vormen is aan de Breestraat en een dubbelgezwenkte top
aan de Doelestraat.
Als een goed voorbeeld van een trapgevel, volksbouw
kunst uit het tweede kwart der 17e eeuw, geldt het hooge
huis aan de Voorhaven 34, Zuidzijde. Ook hier is het on
dergedeelte van later tijd, vroeg 19e eeuwsch. Deze gevel en
eigenlijk het geheele huis stond tot voor kort op instorten;
door eenige kunstgrepen kon het huis zoodanig gerugge-
steund worden dat het nu den tijd weder weerstaan kan.
Dat wordt dan restaureeren genoemd.
Een echte Edammer is de gevel Voorhaven 84, juist tegen
over de ophaalbrug met hamei. De onderbouw is ook hier
later. De baksteenen gevellijsten, de dubbele boog met
smalle vensters maken dezen gevel tot een kind van 't land.
Een veel voorkomend verschijnsel is dat het ondergedeelte'
van den voorgevel van baksteen is en het bovengedeelte
van hout. De driehoek, voorschot geheeten, behoort dan
groen geverfd te zijn met de planken erlangs, de wind-
123
