stijl en het snijraam met siertrossen verraden een langer
verleden, zooals we bij de bezichtiging der woonhuizen
zullen zien.
Alvorens de rondgang langs de openbare bouwwerken te
beëindigen moeten we aandacht geven aan de bruggen.
In Holtland, waar men van oudsher zoo gaarne alles van
hout maakte, zijn ook de bruggen van hout. Houten op
haalbruggen, enkele en dubbele, treft men er aan. Een
dubbele is over de Voorhaven, verweg naar 't Oosten; wie
aan 't stuurrad voor 't eerst de Pietersbrug overgaat en
de brug onder zich voelt zuchten, beleeft een zonderlinge
emotie. Een merkwaardige enkele ophaalbrug is halver
wege de Voorhaven, tegenover de Jansstraat. Deze brug
heeft niet als gebruikelijk, twee priemen, doch één in 't
midden, een hamei. Een soortgelijke brug, in kleiner af
meting en smal, is de Kwakelbrug, die de Scheepmakers-
dijk via de Kwakelsteeg verbindt met de hoekige straat
L'ingerzijde geheeten. Het Kwakelbruggetje is een pracht
stuk. Het stadsgezicht, met op den achtergrond de Speel-
toren, is kostelijk.
Thans iets over de woonhuizen van Edam. Om te begin
nen moeten we deze splitsen in twee groepenvolkskunst
en import. Volkskunst is de bouwwijze in hout en in bak
steen zooals de bevolking dit eeuwenlang deed. Import is
de beïnvloeding van buiten, door stijluitingen. Eerst de
volkskunst.
Van de oudste huizen zijn twee bewaard gebleven, één
vrijwel geheel van hout en één met baksteenen buitenwan
den. Het houten huis is gelegen aan de Achterhaven op
den hoek van de breede straat welke naar den Dam voert,
de Breestraat. Op die plek is een onaanzienlijk plein, Ei
landsgracht genaamd. Dit is een stuk gedempte gracht,
waar eens de Achterhaven was, welke nu alleen nog maar
door 't Nieuwvaartje met het buitenwater verbinding heeft.
Die demping was noodig omdat er een schoolgebouw is
dat behoefte had aan een speelplaats. Het houten huisje
op den hoek vertoont in den toegang laat-gothische vor-
121
