rechte hoeken benadert.
Een hiervan afgeleide vorm stelt het T-type voor,
waarbij het dorp derhalve is ontstaan op de uitmon
ding van een zijweg op een hoofdweg, zooals bijv.
bij Renswoude het geval is.
j. Het langs weg- of str eekdorp, dat zich heeft ont
wikkeld langs (polder)dijken en wegen, soms ook
uitsluitend langs waterwegen. Vele van onze kleine
steden, zooals bijv. Edam, Purmerend en Schoon
hoven behooren tot dit meest verbreide type, waar
van de plattegrond (Afb. 12) oorspronkelijk uit niet
meer bestond dan uit één breede, ter weerszijden
bebouwde hoofdstraat..
Ook onze uit den iyen eeuw en later dateerende
veenkoloniën, tijdens de afgraving van het hoogveen
ontstaan langs het hoofdafyoerkanaal, behooren al
le tot deze groep. Waar de meestentijds kaars
rechte lintvorm hierbij tot in het oneindige zonder
eenige onderbreking werd voortgezet, zooals bijv.
bij het 8 K.M. lange Stadskanaal, moeten deze
veenkoloniale dorpen in aesthetisch stedebouw
kundig opzicht tot de vervelendste en minst ge
slaagde nederzettingsvormen worden gerekend.
Tot ditzelfde type behooren evenwel ook onze schil
derachtigste dorpen, zooals Staphorst en Giethoorn.
Bij Staphorst wordt de eveneens kilometerslange kom
van het dorp gevormd door één enkelen, flauw ge
bogen weg, aan weerszijden begeleid door rijkelijk
beplante erven. De tusschen het groen verscholen,
fraaie, oude boerderijen in hun karakteristieke kleu
ren zijn hierbij allen met het front naar den weg
gekeerd en aan het kopeinde van de zeer lange en
smalle kavels gelegen.
Bij Giethoorn (Afb. 13) wordt de lengteas gevormd
door een aan weerskanten bebouwde, door groen
overhuifde, smalle vaart, begeleid door smalle voet
paden, welke op geregelde afstanden door hooge,
houten voetbruggetjes zijn verbonden.
42
