werd bepaald, kunnen derhalve de volgende drie
hoofdtypen worden onderscheiden:
ia. De cirkelvormige of ovaalvormige plattegrond,
b. de halfcirkelvormige of ovaalvormige platte
grond.
2a. De streng rechthoekige plattegrond,
b. de bij benadering rechthoekige plattegrond.
3. De onregelmatigeveelhoekige plattegrond.
Overzien wij thans, na deze uitwendige, historisch
militaire typeering, de middeleeuwsche stad in haar
inwendige structuur, welke hiermede in den regel,
doch niet noodzakelijkerwijze verband houdt, dan
kunnen hierbij eveneens drie hoofdtypen worden
onderscheiden nl.:
I. het radiaal-concentrische type, waarbij twee of
meer assen elkaar in of nabij hetzelfde punt snijden.
Deze vier of meer van het middelpunt uitstralende
radiaalwegen zijn veelal onderling verbonden door
één of meer concentrische ringwegen, welke meestal
het algemeen beloop van den ringmuur volgen. Men
zou dan ook bij benadering kunnen zeggen, dat dit
radiaal-concentrische type logischerwijze correspon
deert met de ad ia en b genoemde vormen;
II. het schaakbord-type, waarbij niet meer dan
twee assen elkaar in het middelpunt loodrecht snij
den. De overige straten loopen hieraan beurtelings
evenwijdig, zoodat uitsluitend rechthoekige of vier
kante bouwblokken worden verkregen. Dit type
correspondeert logischerwijze met de ad 2a ge
noemde vorm.
III. het onregelmatige type, waarbij geen bepaald
systeem van traceering der hoofdwegen valt te
onderkennen, alhoewel ook hierbij meestal een cen
trum niet moeilijk valt aan te wijzen. Dit type cor
respondeert met den ad 3 genoemden vorm.
Het behoeft geen nader betoog, dat niet in elke
middeleeuwsche stadsplattegrond het systeem van
aanleg even duidelijk spreekt. De levende werke-
26
