zoo vele demonstraties werden van de onmacht en
cultuurloosheid van onzen eigen tijd, voornamelijk
met betrekking tot de periode vóór en onmiddellijk
na 1900. Drong eerst na den vorigen wereldoorlog
geleidelijk aan het besef door van het eminente
aesthetische belang eener juiste plaatsing en verdee-
ling der openbare gebouwen en monumenten in het
uitbreidingsplan, ten aanzien van de cityvorming
brak dit inzicht nog later door.
Deze in aesthetisch opzicht zoo belangrijke stede-
bouwkundige accenten, welke in hoofdzaak het re-
lief in de bebouwing en het silhouet van de stad
bepalen, verdienen onze zeer speciale belangstelling.
Geheel afgescheiden n.1. van de eigen schoonheid
der afzonderlijke objecten is hunne schaal en juiste
ligging van overwegenden invloed op een bevredi
gende werking in het totale stadsbeeld. Zij nemen in
aesthetisch opzicht sleutelposities in, welke mede
bepalend zijn voor het algemeen aspect van de stad.
Achtereenvolgens zullen hier worden beschouwd:
a. de stedebouwkundige accenten in de nieuwere
uitbreidingsplannen.
b. de stedebouwkundige accenten in de city.
c. het algemeen silhouet van de moderne stad.
Ad. ct. Talrijk zijn de voorbeelden, welke de stelling
staven, dat een in stedebouwkundig opzicht goed
geplaatst en ten opzichte van zijn omgeving juist
geproportionneerd bouwwerk van op zichzelf mid
delmatige architectonische kwaliteiten voor de inte
grale schoonheid van het stadsbeeld belangrijker is
dan de verkeerde plaatsing van een in architec
tonisch opzicht superieur bouwwerk.
Van het eerste geval zijn ons in eigen land niet
zulke frappante voorbeelden bekend als bijv. de Sacré
Coeur en de Are de Triomphe te Parijs; beide monu
menten van op zichzelf middelmatige architecto
nische kwaliteiten, doch tengevolge van hunne voor
treffelijke en verheven ligging op het hoogste punt
93
