HOOFDSTUK IV
DE ACHTTIENDE EEUW
Uit het chronologisch overzicht der 17e-eeuwsche
kerkglazen valt direct in het oog dat de provincie
Noordholland in dat tijdvak een rijk arbeidsveld
voor den glasschrijver is geweest.
Temeer daar dit overzicht alleen de nog bestaan
de kerkglazen vermeldt, maar volgens geschreven
gegevens ontbreken daar nog honderdtallen aan.
Bijna geen dorpje in Noordholland of er is sprake
van geschilderde glazen in de dorpskerk. Tal van
glasschrijvers vonden daar ruimschoots werk en
hun voortbrengselen waren zeer uitéénloopend
van karakter en vormgeving.
Geen wonder, we zagen het reeds, de techniek
onderging in deze eeuw ingrijpende veranderin
gen. In den aanvang de invloed van Italië met
renaissance-motieven. Uitgaande van decoratieve
architectuurvormen, aangevuld met grotesken-,
arabesken- en moreskenomament, met de daarbij
onmisbare vruchtensnoeren met kronkelende lin
ten, met cartouches, samengesteld uit rolwerk met
sierlijk omgekrulde uitsteeksels.
Ongemerkt maken deze motieven plaats voor
luchtiger composities. Architectuurvormen ver
dwijnen of worden terug gebracht tot onderdeden
van een bouwwerk, een voetstuk, een lijst of een
console.
97
Glasschilders 7