Het Zaansche bruggetje
Geslagen over kleine vaarten met drukke vaart, verheft het
zich hoog boven het water, opdat zwaar opgeladen bootjes
er gemakkelijk onderdoor kunnen varen. Zoo'n hoog brug
getje vormt, in tegenstelling tot het vlakke, zoo goed .als
hoomlooze landschap, de gelukkige toon in de symphonie
van hemel en aarde. Overal waar de landstreek zeer water
rijk is, veel per boot wordt vervoerd, vinden wij die hooge
bruggetjes, het meest dus in Noord- en Zuid-Holland. In
Zuid-Holland komt wel de gebogen vorm voor (Afb. 32),
in Noord-Holland zoo goed als steeds de gebroken vorm.
(Afb. 33). Bij den gebogen vorm is de helling over het
geheel verdeeld, bij den gebroken vorm zijn de beide
einden soms zóó steil, dat zij op vergroote kippenloop
plankjes gaan lijken; de schuine vlakken zijn dan ook
met dwarshouten bezet om het uitglijden te voorkomen.
Hoe is mij, toen ik nog jong was en zelden buiten Amster
dam was geweest, de genoegelijke indruk bijgebleven van
het bruggetje uit „Kloris en Roosje", het gezellige, bekoor
lijke opera'tje uit 1700. Wij zagen en hoorden dit voor
het eerst als kind, want naar „de Gysbrecht" te gaan op
1 Januari was de traditioneele eerste uitgang. Dit drama
was te zwaar voor een jeugdig gemoed. Maar als de pauze
voorbij was, en de eveneens traditioneele soes met slemp
was genoten, werd de zaal, na het opgaan van het doek,
een en al vreugde. Dansend en zingend trok een kleurige
boeren-bruiloftsstoet over het hooge bruggetje op den
achtergrond
Toen ik in later jaren veel in de Zaanstreek kwam, de
hooge bruggetjes zag, waarover de tegenwoordige mensch
in zijn saaie pakje liep, kwam er een gevoel van onbeha
gen. Wat past dat slecht bij elkaar! Onze voorvaderen
ambachtslieden, die het simpele bruggetje schiepen, ge
voelden onbewust, dat door de kleeding dit geval werd
verhoogd, door eenheid tot haar waarde kwam. Hoe dit
zij, wij zijn verheugd deze markante punten in het land
schapsbeeld nog te bezitten.
53
