HOUTEN BRUGTYPEN
Laat ons de verschillendevormen der houten brug, van de
simpele tot de meest geconstrueerde nader gaan bekijken.
De allersimpelste, de boomstam over de kreek en zijn
nazaat: de vlonder, bespraken wij al.
De vlonder onderging echter een verbetering.
Voor ik ertoe overga die verbetering welke een ontwik
keling tot grootere overspanningen bleek te bevatten,
n.m.1. die tot „balk"brug - te bespreken, wil ik u eerst
vertellen, hoe uit de „vaste" vlonder het prototype der
„beweegbare", in het bijzonder de „draai"bruggen zijn
ontstaan. Dit prototype is:
De draaivlonder
Zoolang er in de sloot slechts eendjes zwemmen, is de
vlonder geen hindernis, doch is zij breed en diep genoeg
om met kleine vletten te bevaren, dan wordt zij een sta-in-
den-weg.
Men vond daar wat op: men maakte haar draaiend. Dit
lijkt ons eenvoudig, doch dit is niet zoo. Zoo'n vinding
eischt inzicht in de mechanica zij het dan ook instinct
matig in de wet van evenwicht en in het beginsel van
den hefboom.
De constructie is doodeenvoudig: twee jukken als land-
hoofdjes; de daarop dragende breede deel steekt aan de
zijde van het erf een groot stuk door; aan die zijde is de
vlonder draaibaar op het landhoofdje. Voor het evenwicht
zou de arm, welke over het erf uitstrekt even lang moeten
zijn als het gedeelte over het water, doch dat zou te veel
van het erf weggenomen hebben. Heel ingenieus is nu op
het eind van den ingekorten arm een houten bak geplaatst,
gevuld met kiezelsteenen, waarvan het achterschot is uit
gezaagd om tot handvat te dienen.
Als uit het landschap gegroeid ligt daar zoo'n bruggetje;
geen architecten- of ingenieurspotlood heeft het getee-
kend. De boerentimmerman (een eeretitel) schiep haar in
49
Bruggen 4