35
en daar door een lier opwindbaar. Daardoor kon de pont
in schuinen stand worden gezet; de stroom drukte tegen
de pont, door den verkorten kabel biedt zij weerstand;
beide krachten worden ontbonden. Voor het terugzwaaien
werd eenzelfde inrichting aan de andere zijde der pont
aangebracht. Op deze wijze „giert" de pont over en weer.
Een typisch woord: gieren. Het beteekent: „heen en weer
gaan", als scheepsterm: „van koers afwijken", ook „scheef
gaan". Hoe toepasselijk zijn deze beteekenissen op onze
gierpont. Zooals in zoovele talen de scheepstermen van
Hollandschen oorsprong zijn, evenzoo is dit het geval met
onze gierpont. Het Duitsch heeft „gierponte" Middel -
Nederlandsch heeft ook „ponte"), aan den Neder-Rijn
(een streek in wezen Hollandsch) „Gierbrücke"daar
naast ook „gierfahre". Ook in de Scandinavische talen is
het overgegaan. Het Engelsch heeft „flying bridge", het
Fransch „pont volant". Uit dit alles mogen wij besluiten:
de gierpont is een Hollandsche vinding, hetgeen begrijpe
lijk is in een land zoo rijk aan water als het onze.
De namen bewijzen, dat de pont in wezen tot de bruggen
wordt gerekend.
Jammer, de gierpont gaat verdwijnen. Stuk, voor stuk
wordt zij vervangen door een vaste brug. Zoo'n pont kan
de sterke stijging van het verkeer niet meer verwerken.
Hoe dikwijls hebben wij niet met de auto geduldig langen
tijd staan wachten, voordat wij aan de beurt kwamen om te
worden overgezet. Onze magistrale riviergezichten derven
door hun verdwijnen een typisch element. Wij berusten
er in, omdat wij weten, hoe iedere noodzakelijke verbete
ring neemt en geeft. Ook zijn wij tevreden, daar de nieuwe
rivierbruggen, geboren uit de nieuwste inzichten in brug
genbouw, met eerbiediging van het landschap zijn ontwor
pen. De waarde dezer eerbiediging ligt in den eenvoud, in
de mogelijkheid door het steeds verbeterd materiaal en wel
overlegde structuur tot het minimum gebruik van mate
riaal te komen.
IJlheid is hun charme.
