Bruggen in beton.
Al dateert de vinding en de toepassing uit de laatste helft
der 19e eeuw, pas in deze eeuw werden belangrijke con
structies in dit materiaal uitgevoerd. In Frankrijk, het land
der vinding, zijn de eerste betonbruggen gebouwd.
De betonbrug neemt een afzonderlijke plaats in onder de
hedendaagsche bruggen. Haar vormgeving van tweeërlei
aard volgt óf de ijzereonstructie, óf die der architectuur.
De typen, die wij vinden bij houten en ijzeren bruggen,
ontmoeten wij ook bij de bruggen in beton: balk-, boog-
en balkboogbrug.
Uit den aard van het materiaalde betonmassa, welke den
„druk" opneemt, de bewapening der ijzeren staven, welke
den „trek" opneemt, biedt deze constructie voordeelen bo
ven de constructie in ijzer.
In het vbegin harer. toepassing had men bezwaar tegen de
betonhuid. In andere landen bekleedde men haar met na
tuursteen, gaf haar het uiterlijk van een oude steenen brug,
wat een niet te verdedigen methode is. In ons land, waar
men pas sedert kort tot den bouw van betonbruggen is
overgegaan, heeft men getracht de ruige betonhuid aan
genaam voor het oog te maken. Die ruigheid ontstaat zóó:
allereerst wordt de „bekisting" gemaakt, de houten vorm,
waarin het beton wordt gegoten. De planken, waaruit die
vorm is samengesteld, zijn gewoonlijk ongeschaafd en in
verhouding tot ander timmerwerk niet bijzonder verzorgd,
daar men gewend was het betonwerk na de „ontkisting"
met Portland-Cement specie af te pleisteren. (Voor hen,
die niet in het vak zijn, dit: beton is samengesteld uit
menging van Portland-Cement, grind en zand, waarin een
gevlochten geraamte van walsdraad is aangebracht.) Deze
afpleisterhuid is niet dik, vertoont maar al te dikwijls
haarscheurtjes, waarin het regenwater dringt, bij vorst
bevriest en zoo de huid licht doet afschilferen. De af
pleisterhuid maakt een gladden, dooden indruk, onaan
genaam van kleur. Om dit te vermijden bewerkt men na
de ontkisting het beton met den zandstraal. "De kiezeltjes
139
