maakte M. H. Matthijsen een uitgewerkt plan voor de over
brugging der Schelde te Antwerpen, doch geen der drie
kwam tot uitvoering. Tusschen 1880 en 1890 zagen enkele
kleine hefbruggen in Europa het levenslicht, eveneens in
Amerika tusschen 1872 en 1892. De eerste groote hefbrug
bouwde echter Ir Waddell in 1892 over de South Chicago-
river in de South Halstedstreet te Chicago, een brug met
een overspanning van 43 m, welke 51 m kan worden op
geheven. De beide heftorens zijn ieder 72 jn hoog. Deze
torens zijn noodig voor het draaiwerk, waarover de kabels
loopen, die de brug omhoogheffen. Het woord „toren" is
eigenlijk niet juist, het doet aan een architectonischen vorm
denken; het zijn echter uit hoek- en andere dunne ijzer-
vormen geconstrueerde pooten.
In ons land heeft dit type brug weinig toepassing gevon
den. Wij vinden er een bij Barendrecht (1932 Afb. 83) en
een in Rotterdam, beide over de Maas. Bij de eerste denkt
men niet aan torens, daar de beide poorten met elkaar
zijn verbonden, tezamen een driescharnierenspant vor
mend, d.w.z. twee stel scharnieren bevinden zich op de pij
lers en het derde bovenaan in het midden. Zij is door deze
structuur een zuivere ijzerconstructie en hierdoor aan
vaardbaarder dan haar Amerikaansche zuster. Bevredigt
zij echter ons gevoel, geeft zij den waren vorm? Neen,
want het is geen' schepping, maar een deel van het ge
raamte van een schepping. Het driescharnierspant de
naam „spant" zegt het al is een onderdeel van een
groote ruimteschepping, b.v. een fabriek, een perronover
kapping. Als deelen der eenheid torsen de spanten de be
kapping, geven de wanden steun. Alles tezamen verheffen
zij de architectonische ruimte. Zoo'n ruimte wordt door de
opeenvolgende spanten geleed. In de perspectivische wer
king komt de structuur tot leven.
Een dubbel spant staat daar nu als hoofddeel van een brug
naakt en schriel in het volle licht tegen den wijden hori
zon. Het is alsof een onderdeel eener constructie op reis
is naar zijn bestemming.
In steden, b.v. Amsterdam, Leiden, bestaan kleine hef-
134
