weer is nagevolgd. Hiervan zijn aardige voorbeelden te
vinden. Den eenen keer zijn het brugwachtershuisjes,
welke de monumentaliteit der brug verhoogen, zooals b.v.
de brug over de Schinkel in de Zeilstraat (Afb. 75), een
ander maal zijn het winkeltjes, zooals de vier geplaatst
op de brug over de Amstelkade in de Scheldestraat.
(Afb. 76).
Dan zijn er nog de beide nieuwe bruggen over den Amstel
door Berlage ontworpen. Wat van beide te zeggen? De
oudste, die in de Ceintuurbaan, is nog de beste van de
twee. Zij heeft twee vaste gedeelten en in het midden een
beweegbaar deel, begrensd en aangeduid door zware pij
lers. Ieder der beide vaste gedeelten heeft drie lage door
gangen voor het doorstroomen van het water. Zij vertoonen
aan de buitenzijde zeer vlakke bogen. Ik schrijf „vertoo
nen", want het is slechts schijn, zij zijn niet de einden van
een verwulfsel; achter de bogen ligt een vlakke ijzercon
structie, welke het brugdek draagt. De uiterlijke lijn der
brug moge aangenaam zijn, zulk een effect moet toch niet
worden verkregen door maskerade. Met de tweede brug in
de Noorder-Amstellaan heeft Berlage zijn werkzaamheid
als architect beëindigd. Het grootsche dezer brug ligt niet
zoozeer in de brug zelf, doch in de machtige compositie
geboren uit de, zich ver in de walmuren uitstrekkende land-
hoofden. Aan de zijde van den Amsteldijk is het landhoofd
uitgegroeid tot een, drie meter hoog boven den waterspiegel
breed wandelterras, waarnaar monumentale trappen voe
ren. Onder dit terras ligt een sportgalerij. 't Zijn booten
huizen, waarin vaartuigjes tot 6 m lengte kunnen worden
geborgen. De noodzakelijk daaruit voortvloeiende steiger
verbindt den wand harmonisch met het watervlak. Het ge
heel is een weidsche vertaling van het intieme voorbeeld
der Oude en Nieuwe Gracht te Utrecht. De brug zelf is
groot van lijn, eenvoudig. Het brugwachtershuisje in het
midden staat er als een torentje en breekt de vlakheid.
Wat echter hinderlijk aan deze brug is, is de slechte detail
leering. Wat de waarde dezer brug 't meest verhoogt is
120
