Afb. 26. AFBRAAK VAN MONUMENTEN
In het jaar 1825 werd van Overheidswege bekend ge
maakt de verkooping voor afbraak van het Slot te Mui
den dit ging niet door, doordat op last van den Koning
op het laatste oogenblik de veiling werd afgelast.
In 1830 deed de Gemeente Amsterdam den Haringpak-
kerstoren en den Jan Roodenpoortstoren afbreken, drie
eeuwen nadat deze torens met den Montelbaanstoren en
den Regulierstoren tot versiering van de stad waren
gemaakt.
In 1908 werd te Amsterdam de N.Z. Kapel afgebroken.
In 1930 werd te Amsterdam het Pesthuis afgebroken.
Toch ontwaakt steeds meer het besef dat het levende
menschengeslacht de monumenten niet mag afbreken,
maar ze moet instandhouden en bewaren voor het vol
gende geslacht en ze daarvoor zoonoodig herstellen
moet.
Afb. 27. GRACHTENHUIZEN
De groote Amsterdamsche grachtenhuizen en de patri
ciërshuizen in andere steden zijn woonhuizen geweest,
die door de gewijzigde tijdsomstandigheden in den re
gel niet meer als woonhuis in gebruik bleven. Bij een
„dubbel grachtenhuis" met achtergelegen koetshuis be
hoorde een staf personeel van 20 personen. De tijd heeft
medegebracht dat voor deze huizen een andere bestem
ming is ontstaan, die van zakenpanden. Aanvankelijk
heeft dit medegebracht dat de huizen werden misbruikt
en verwaarloosd, dat de betimmeringen en schoorsteen
mantels, gobelins en geschilderde doeken eruit verkocht
werden. Deze tijd is echter voorbij. Men is gaan begrij
pen dat deze huizen een kostelijk bezit zijn, zoowel wat
de gevels als wat het inwendige betreft en dat ze waard
zijn hersteld te worden. Inderdaad zijn in de laatste
jaren eenige grachtenhuizen, ook voor nieuwe bestem
mingen, inwendig met zorg gerestaureerd.
94
