Afb. 20. HET INTERIEUR
Bij de beschouwing der monumenten komt men er licht
toe het uitwendig aanzien als het belangrijkste te be
schouwen terwijl een bouwwerk de omsluiting is van
een ruimte, het inwendige van het gebouw, het interieur,
dat het belangrijkste is. Bij de restauratie van de Groote
Kerk te Edam werd de meeste aandacht besteed aan het
inwendige. De vloer, uit oude graftegels en grafzerken
bestaande, werd opgenomen en de steenen, aan de hand
der oude grafboeken, op hun plaats gelegd. De eiken
houten kerkmeubelen werden van de verf ontdaan en
na herstelling in de was gezet. De wandborden en
rouwkassen werden gerestaureerd. De koperen kronen
en luchters die uit elkaar in kisten op den zolder lagen
werden weder opgehangen. De 30 gebrandschilderde
vensters werden vakkundig gerestaureerd. Daardoor
werd het interieur van de Groote Kerk te Edam tot een
bezienswaardig monument.
Afb. 21. DE VESTING
De Bond Heemschut heeft zich van den aanvang bezig
gehouden met de oude vestingwerken. Toen later een
vereeniging ontstond die dit onderwerp tot haar ar
beidsveld koos, de Stichting Menno van Coehoorn,
nam deze niet alleen het werk grootendeels over maar
voerde het op tot een hooger peil doordat de oude
vestingwerken bestudeerd werden door bestuursleden met
militaire opleiding aan de hand van een uitgebreide
vestingbouwkundige literatuur die in de vergetelheid
geraakt was. Naarden en Willemstad, de meest gave
vestingen kwamen geleidelijk onder een zekere bescher
ming. Maar ook tallooze andere typen versterkingen
van vroegeren of lateren tijd of vrijliggende schansen
konden beschermd of hersteld worden. In de Heem
schutserie is een deel, gewijd aan de oude vestingwerken
van Nederland.
91
