het bepaald onmogelijk alles zelf te betalen, eerst dan
is het oogenblik gekomen de hulp in te roepen van de
overheid, van Rijk, Provincie, Gemeente, van Synode,
polderbestuur en vereenigingen. Men behoeft echter
allerminst de vakkundige, de deskundige en ervaren
hulp van de officieele instellingen te derven. Het Rijks
bureau voor de Monumentenzorg zal waarlijk niet wei
geren een advies of beoordeeling te geven omtrent een
ontwerp tot restauratie, zonder dat er om geld gevraagd
wordt, evenmin als de vereenigingen, die zich op aan
verwant gebied bewegen. Hoe is het anders te verkla
ren, dat tallooze molens in Nederland worden gered,
zelfs verbeterd, zonder dat de overheid hieraan over
dadige geldelijke bijdragen verleent. Een duidelijk voor
beeld geeft Amsterdam, waar alleen aan gevels van
woonhuizen en grachtpaleizen zeker bij elkaar honderd
stuks gerestaureerd zijn. Al zijn daarbij restauratiën,
die niet voor honderd procent geslaagd zijn, ze zijn
dooreengenomen goed. Van al die gevels waren tot
voor kort maar drie waarbij een Rijksbijdrage te pas
kwam, twee die eigendom waren van de vereeniging
Hendrick de Keyser, die reeds haar geld had uitgegeven
aan den koop en die niet bovendien de ingrijpende
restauratie in- en uitwendig kon betalen, de derde een
pakhuis in een gesaneerde stadswijk, waar rondom alles
gesloopt was en waar de rijpe jeugd haar teveel aan
energie had gekoeld op de ruiten en roeden van dit
pakhuis. Eerst in 1942 werden enkele nieuwe restau
ratiën aan woonhuizen met overheidsbijdragen onder
nomen, een noviteit voor den Amsterdammer. De res
tauratiën van de Amsterdamsche huizen komen in den
regel in etappes tot stand. Eerst de gevel. Dat is te
beschouwen als een duur jaar voor het onderhoud van
den gevel, maar hierna volgen vele goedkoope jaren. Het
verwijderen van de korst verf van het beeldhouwwerk
aan de klauwstukken van den halsgevel kost niet meer
dan een keer oververven en dan wordt daarna voorloo-
59
