komt en alle onderhoudswerk weggebroken moet wor
den en het daaraan bestede geld verloren is. De répa-
ration, de herstelling moet steeds een stukje restaura'tion
zijn. Indien het leien dak van de kerk slecht is en een
leidekker vernieuwt een dakvlak met slechte leien in
ijzeren haken, terwijl er beste leien met koperen nagels
op behooren, of hij maakt maasdak of schubbendak in
plaats van rijndak, dan is dat weggeworpen geld en de
historische waarde en schoonheid van het bouwwerk
worden aangetast. Daarom moet het onderhoud, de her
stelling geschieden onder leiding van iemand, die liefde
voor en kennis van oude bouwwerken heeft. Wanneer
een raam vroeger verprutst is, met groote ruiten en lee-
lijke kleur verf en het schilderwerk heeft een opknap
beurt noodig, dan moeten eerst de glasruiten uitgeno
men en versneden worden, de juiste roedeverdeeling
aangebracht in passende verhouding en goede profilee
ring en de kleur van de verf smaakvol gemaakt worden.
Dan is langs den weg van onderhoud, het geld goed
besteed en de weg der restauratie betreden.
Het Hofje van Staats aan den Jansweg en het Hofje
van Noblet aan de Hooikade, beide te Haarlem, zijn in
den vorm van onderhoud over een tijdperk van tien jaar
keurig gerestaureerd, terwijl er tevoren jaar op jaar
geld aan besteed werd en de gebouwen verprutst waren.
Dat geldt ook voor de tuinen. In genoemde hofjes her
nemen de binnenhoven geleidelijk hun oude, intieme
schoonheid. Alleen de Hollandsche eik, die in het mid
den van den Hof van Staats geplant is, groeit langzaam.
Eer 't boompje is groot, is 't plantertje dood. Louis XIV,
le Grand Louis, le Roi Soleil heeft de tuinen van Ver-
sailles niet volgroeid aanschouwd. Maar dat is juist de
vreugde. De mensch werkt en leeft niet alleen voor
zichzelf. Op een gedenksteen te Haarlem staat te
lezen: het werk overleeft den meester. Ook voor het
De gedenksteen van 1893 van het 100-jarig bestaan der let
tergieterij van Joh. Enschedé en Zonen.
57
