eischen voor de bebouwing konden stellen. In het bij
zonder bleek aan deze bepaling behoefte te bestaan,
toen na den watersnood van 1916 in verschillende dor
pen nieuwe woningen moesten gebouwd worden of be
schadigde worden hersteld. Broek in Waterland was
toen de eerste gemeente, die speciaal met het oog hier
op een dergelijke welstandsbepaling uitvaardigde.
Al spoedig begreep men, dat men deze zaak toch niet
geheel aan de, in dezen niet steeds deskundige, ge
meentebesturen kon overlaten. Reeds in 1912 was door
den Bond Heemschut een adviescommissie ingesteld,
bestaande uit vertegenwoordigers van de verschillende
architectenorganisaties, bedoeld om advies uit te bren
gen aan openbare lichamen en personen, die hun bouw
ontwerpen aan het oordeel dier commissie wilden over
leggen. De Duitsche taal kent voor dit soort werk het
niet goed in onze taal over te brengen woord „Bau-
beratung". In 1919 bleek de Regeering zoo zeer het
belang van deze „Bauberatung" in te zien, dat zij een
subsidie gaf voor het inrichten van een eigen advies
bureau van den Bond Heemschut, dat aan die gemeente
besturen, die de welstandsbepaling in hun politiever
ordeningen hadden opgenomen, maar zelf geen schoon
heidscommissie bezaten, raad zou geven bij het toepas
sen van hun bepalingen, en in het algemeen zou trach
ten het bouwen te verbeteren. In 1920 werd daarop
door Heemschut een Schoonheidsraad ingesteld, wiens
taak het was het Bestuur van advies te dienen en tevens
met het adviesbureau samen te werken.
Dit adviesbureau van den Bond Heemschut begon zijn
werk op bescheiden schaal. In 1921 waren het nog
slechts een 20-tal gemeenten, die ontwerpen ter beoor
deeling inzonden. In het algemeen waren dit ontwerpen
voor nieuwe gebouwen, soms echter werden ook uit
breidingsplannen en aanverwante zaken ter beoordee
ling ingezonden. De politiek van het adviesbureau was
dan in het algemeen, eerst te trachten den bouwer naar
38
