haar historisch schoon ten goede is gekomen,
zijn in Holland te noemen Enkhuizen en
Oudewater en tot op zekere hoogte Delft.
Als plaatsen, waar het moderne leven wèl
schade aan het historische stedeschoon heeft
toegebracht, maar niet onherstelbaar, hetzij
doordat er op dit gebied zooveel te genieten
valt, dat de schennis ver om zich heen moet
grijpen om op te vallen, hetzij omdat de
schade van geringen omvang is gebleven,
kunnen genoemd worden Amsterdam, Alk
maar, Schiedam en Dordrecht.
Naast de veelheid der steden in Holland valt
haren bezoekers, vooral den vreemdelingen
onder hen, hare eenheid in verscheidenheid
op. Plaats een kunsthistorisch eenigszins ge
schoolden vreemdeling in eene Nederland-
sche stad en hij zal niet licht verklaren, dat
hij in eene stad in een ander land is. Zet zulk
een vreemdeling in eene onzer Hollandsche
steden en hij zal niet gemakkelijk zeggen,
dat hij zich in eene stad van eene der andere
Nederlandsche provinciën bevindt. Maar
plaats hem, nadat hij reeds eenige Holland
sche steden heeft bezocht, in eene door hem
nog niet bezochte stad van Noord- of Zuid-
Holland, dan zal hij zich niet vergissen door
te zeggen, dat hij zich in eene door hem reeds
bezochte stad bevindt. Wel kan hij vinden,
dat eene bepaalde stad hem aan eene andere
8
