Wij zagen er al Oldenbarneveldt wonen, Huygens
geboren worden, maar is het niet, dat welhaast
ieder huis er zijn historie heeft, waarin de namen
voorkomen van mannen of vrouwen, die een rol
hebben gespeeld in de groote dagen der Republiek?
Kneuterdijk, Lange en Korte Vijverberg, Lange en
Korte Voorhout, Plein en Buitenhof, zij vormen
een complex zonder hetwelk wij ons het maatschap
pelijk leven rondom het regeeringscentrum dat het
Binnenhof was niet kunnen voorstellen. Daar in de
eerste plaats woonden de leidinggevende figuren,
de vooraanstaanden, wier werk hen bond aan het
hof der stadhouders, aan raadzaal of rechtbank,
aan financieel of militair beheer. De Hollandsche
steden, die geregeld hun burgemeesters en pensio
narissen ter dagvaart naar de Statenzaal moesten
zenden, hadden meest daar hun vaste „logemen
ten", soms alleen, zooals Amsterdam en Rotter
dam die op het Plein huisden (nu Buitenlandsche
Zaken en Defensie), Dordrecht dat op den hoek
van Vijverberg en H. Nieuwstraat een groot pand
had (nu Lensvelt),' Haarlem, dat eerst in de
Houtstraat, dan op den Korten Vijverberg, Leiden
dat op het Buitenhof woonde, maar er waren ook
combinaties, waarvan die van Alkmaar en Enk
huizen nog steeds in den naam van het Hotel de
twee Steden is blijven voortleven. Was dit
aanvankelijk een politieke maatregel gewêest, om
de heeren te beletten in „publieke herbergen"
wat al te loslippig te zijn ten opzichte van „zaken
van Staat", later werd het een consolidatiemiddel
van het oligarchisch regeersysteem der Republiek,
101
