Van geheel anderen aard, niet zoo mooi, maar
toch wel karakteristiek en merkwaardig genoeg om
hier nog op te nemen, waren de bouwwerken,
welke tot stand kwamen onder den invloed van
Koning Willem II, die, kunstzinnig en vrijgevig,
voor den Haag als residentie-stad groote plannen
koesterde. Zijn paleis aan den Kneuterdijk liet hij
vergrooten door een aanbouw in neo-gothischen
stijl, waarvoor hij in Engeland bewondering had
opgedaan. De bouw strekte zich uit tot het Noord
einde, met torens en poorten. Een en ander is reeds
lang weder verdwenen maar de zoogenaamde Go-
thische Zaal aan de Paleisstraat is gespaard ge
bleven. Zij kwam aanvankelijk uit in het park, dat
zich uitstrekte tot over de Mauritskade, en ook de
ruimte innam van het tegenwoordige Plein 1813
met zijn vier toegangswegen. Terzijde van dit
Park, aan de Nassaulaan bouwde de Koning een
groote manege en rechts en links daarvan een
reeks woningen voor aanzienlijke hofambtenaren.
De Manege werd door koning Willem III aan de
Ned. Hervormde Gemeente geschonken, die haar
als Willemskerk verbouwde en in gebruik nam.
De woningen kwamen in particuliere handen; de
eigenaardige straatwand is tot nu toe in hoofdzaak
intact gebleven. Het is een, in ons land eenig voor
beeld van een systematische straatbebouwing in
dezen stijl uit het midden van de 19de eeuw. Het
sluit trouwens het „historisch" stadsschoon zij
het niet in alle opzichten glorieus, toch niet on
verdienstelijk af (Afb. 28).
87
