47
het verzet van Kampen en Deventer tegen een verbin
ding van Zwolle met den IJsel; tengevolge van den
voortdurenden naijver der daarbij betrokken steden
kwam deze eerst in 1820 tot stand door de openstelling
der Willemsvaart.
Afbeelding 1 is de reproductie van een ets door Reinier
Nooms (1623-1667) van den overtoom aan den Schin
kel. Nooms, meer bekend onder zijn bijnaam Zeeman,
maakte schilderijen en etsen van zeeslagen uit den
Eersten Engelschen oorlog en van Amsterdamsche stads
en havengezichten; ook maakte hij etsen speciaal van
scheepstypen die daarom voor ons van bijzondere waar
de zijn. Wij zien hoe het scheepje, dat van tamelijke
afmeting is, door een aantal mannen met takels over
den overtoom wordt gesjord. Verderop is een andere
die toegang geeft tot een poldervaart; deze heeft
op den dam een constructie met een windas waar het
vaartuig onder door moest en die door twee groote
raderen werd gedraaid. Een der laatst overgeblevene
van dit soort bestond nog te Amsterdam, ongeveer twin
tig jaar geleden, aan het begin der Boerenwetering
(Ruysdaelkade), doch werd niet meer gebruikt daar er
een sluisje naast lag. Sedertdien werd dit water binnen
de stad op Amsterdamsch peil gebracht en meer naar
buiten een overtoom met electrische installatie aange
legd. De meest misdeelde plaats op het punt van ge
brekkige waterwegen was Delft. In verband hiermede
geeft ons de geschiedenis van den Leidschen dam een
merkwaardigen kijk op zonderlinge toestanden bij de
binnenvaart. De herinnering daaraan is bewaard in den
gedenksteen aan het sluiskantoor op die plaats met het
volgende opschrift: „In 1885 is de verbetering der
vaart tusschen Rijn en Schie door de Staten van Zuid-
Holland ondernomen. Hier, waar de naijver der steden
tot 1648 slechts een overtoom en daarna een verlaat
met doorvaartwijdte van 3,80 M. en doorvaarthoogte
van 2.20 M. gedoogde, hebben wij deze sluis, wijd