82 Pe soorten en typen der oude schepen waren zoo vele, dat het niet mogelijk is daarvan een duidelijke voor stelling te geven zonder te vervallen in zeer uitvoerige beschrijvingen en nauwkeurige planteekeningen. Wij bepalen ons daarom tot de afbeeldingen van twee der voornaamste groote schepen, daar deze als het hoofd type zijn aan te merken, dat wij bij soortgelijke terug vinden, alsmede bij een menigte varianten. Afbeelding 10 vertoont een Hollandsche aak die in de hoofdpunten een navolging is van de Dorstensche, zoo geheeten naar het plaatsje aan de Lippe, waar dit model inheemsch was. Ook kwamen de schepen wel onafge- timmerd uit Duitschland om hier voltooid en getuigd te worden. Het model is 162 cm lang en 45 cm wijd, waardoor het, blijkbaar naar onze bouwwijze, breeder in verhouding tot de lengte is dan het oorspronkelijke type. Zooals uit het roer is op te maken, heeft het schip een achtersteven. Daar de andere bijzonderheden duide lijk zijn waar te nemen, wijzen wij er slechts op hoe de overboordige gangen vooraan tegen het opgelichte bodemvlak aansluiten; ook zij opgemerkt dat het schip evenals alle riviervaartuigen geen berghout heeft. Het model van deze aak leeft voort in de tegenwoordige van ijzer gemaakte, daar het voor- en achterschip hetzelfde zijn gebleven. Dat ook deze moderne schepen naar de oude wijze overnaadsch zijn gebouwd, valt door de dunne ijzeren platen nauwelijks op en is iets dat uit den aard der zaak bij alle ijzeren vaartuigen voorkomt, daar de platen met de randen op elkaar geklonken zijn. Een geheel ander schip dan het zoojuist besprokene is de keen op afb. 11, die eveneens een aak is, doch van een bijzonderen vorm. Het meest opvallend is het eigen aardige roer met den daaraan vastzittenden helmstok; dat het roer op deze wijze is aangebracht heeft tot oor zaak, dat het schip voor en achter gelijk van vorm is. Het model is gemaakt naar de laatste keen die in ons land voer, te Zuylichem thuisbehoorde en in 1918 te

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1944 | | pagina 101