des wynters beyde nacht ende dag, altoos binnen
warm sel wesen, arme lude, so wie des begeert ende
die des van armoeden te doen heeft, des dages in
te wesen, en hoer gemac in te hebben, ende des nachts
in te slapen." In 1468 werd de plaats van dit gasthuis met
haar „stove" afgestaan aan de Karmelieter monniken, die
hier hun kerk en klooster mochten bouwen- In 1528
moesten deze echter op hun beurt plaats ruimen voor de
Johannieters, die van het Catharijneveld verdreven waren.
De Johannieters, te Utrecht ook wel de Heeren van
St. Gatharina genoemd, vestigden zich in de kerk der
Karmelieten, die zij verder afbouwden, en in het kloos
ter, dat zij uitbreidden; kerk en klooster werden voort
aan Catharijnekerk en Gatharijneklooster genoemd. De
Johannieters zetten hun liefdadig werk voort en sticht
ten een gasthuis, dat met het klooster verbonden werd,
maar zij misten voldoende ruimte „om dat gasthuis soo
groot te maken alst van ouds te voren te wesen plach."
Dit gasthuis bleef na 1580 onder het bestuur der Provin
ciale Staten als ziekenhuis bestaan. Hoe het in het begin
van de 17e eeuw in dit ziekenhuis toeging beschreef Dr.
P. Q. Brondgeest later als volgt
„De ijverige Chirurg Thomas Pack, met een lantaarn
gewapend, gaat des morgens ten 7 ure de gasthuispoort
aan de Nieuwe Gracht binnen en klopt aan de deur van
de ziekenzaalDe portier opent de deur, waardoor
de Chirurg onmiddellijk in de ziekenzaal treedt, die
ruim is en waarin zich een veertigtal bedsteden bevin
den, voorzien met gordijnen en rabatten, die zeker ge
sloten zijn; want het is koud in de zaal, omdat in de
haard slechts hout en turf gestookt worden.
De maeghd, die den nacht bij de zieken heeft door
gebracht, groet hem eerbiedig en geeft hem de noodige
inlichtingen omtrent hunnen toestand. Hij schuift de
gordijnen der bedsteden open. In eenige liggen twee
zieke mannen, in andere twee zieke vrouwen, wederom
in andere een gekwetste. Bij het openen zal hem geen
frissche lucht zijn toegestroomd, maar een benauwde
ziekenlucht. Hij onderzoekt nu de zieken, nadat de
69