Jan van Nassau, de broer van den Prins, bracht een
nadere Unie tot stand. Den 23en Januari 1579 werd deze
Unie in de kapittelzaal van den Dom te Utrecht gesloten
deze zaal wordt sedert dien tijd ook de Uniezaal genoemd.
Al was de Unie nog zoo gebrekkig en partijdig, zij werd
toch een band, die tenminste de Noordelijke gewesten
twee eeuwen lang heeft samengehouden-
Nu het gezag van den Spaanschen koning niet langer
erkend werd, kregen de Staten de hoogste macht in
handenhun werkzaamheden namen zoo toe, dat de
Utrechtsche Staten naar een grootere vergaderzaal om
zagen en in den zomer van 1581 vertrokken zij naar de
groote zaal van het vrijgekomen Minderbroederklooster
aan het Janskerkhof.
Niet alleen de kapittelzaal, ook de kruisgang was doel
loos geworden; toen in 1580 de Domkerk aan de Calvi
nisten was afgestaan, werd de kruisgang een rommel
plaats, waar oude wagens neergezet werden, waar kippen
rondliepen, waar dienaars van de kerk op heete dagen in
de schaduw hun glaasje bier kwamen drinken.
In de 17e eeuw kreeg de kapittelzaal van den Dom
een nieuwe bestemming; in 1634 was te Utrecht een
illustre school gesticht, een soort universiteit, die echter
het recht miste, om den hoogsten academischen graad,
den doctorstitel, te verleenen. De stad had nu enkele
zalen noodig, waar de hoogleeraren les konden geven en
de vroedschap legde beslag op de groote kapittelzaal van
den Dom, die door een muur in twee collegezalen ver
deeld werd. Twee jaar later werd de illustre school tot
een universiteit. Aan de zijde van het Domplein werd een
ingang in de kruisgang gemaakt, waardoor de studenten
van het Domplein door de kruisgang naar de voormalige
kapittelzaal konden gaan, om de colleges bij te wonen.
De vroedschap ergerde zich nog aan de grafschriften
in de kruisgangzij liet de woorden ora pro nobis weg-
bikken als niet meer passend bij de heerschende Calvinis
tische levensbeschouwing. De kruisgang diende alleen als
toegang tot de universiteit en weldra werd zij buiten de
college-uren gesloten.
4i