groot en gelijk gericht. In Kloetinge moet in het
noorden van het plein één of ander heerlijk huis
gestaan hebben, ongeveer daar waar nu het hee
renhuis nog staat. Natuurlijk kan dat verband hou
den met den vorm van het plein. In Nisse was er
ook zoo'n huis. Het groote woonhuis dat er nu nog
staat heeft geen enkele relatie met het plein, het
staat gewoon langs den weg, een flink eind buiten
de kom en het ligt in het zuiden. Dan staat er in
Kloetinge en in Nisse de kerk langs den zuidwand
als een geweldige massale afsluiting naar het
noorden. De kerk in Nisse is een goede honderd
jaar later gebouwd dan de Kloetingsche kerk,
maar dat zegt niet veel, want wellicht is er een
voorganger van het huidige gebouw geweest.
Dan is er in Kloetinge, in Borssele en in Nisse
nog de „vaete", als een vijver. In andere dorpen,
zonder zoo'n plein is er dikwijls geen vaete, zooals
in 's Heer Abtskerke, waar weer net zulke mooie
lindenlanen op het kerkplein staan. Zou er ver
wantschap zijn tusschen de pleinen van Kloetinge,
Nisse en Borssele? Of zijn de overeenkomsten
alleen maar toevallig? Borssele wijkt in zijn ove
rige gedaante sterk van de beide anderen af.
Kloetinge en Nisse verschillen alleen maar in de
afmetingen en enkele toevallige bewegingen in de
rooilijn, die noodig zijn om er geen saaie herha
lingen van te maken. Dan is het beloop der toe
gangswegen aanleiding voor andere openingen in
de pleinwanden. Zoo zijn er overeenkomsten die
even talrijk zijn als de verschillen, waarmee maar
57
