72
ter) gieters van luidklokken, „chimes" en „peals", sedert
vele geslachten, zich op het stemmen van klokken ging toe
leggen en wel met goede resultaten. Een tiental jaren
later kreeg zij een mededingster in de firma Gillett
Johnston te Croydon (bij Londen). Zij hebben tot om
streeks 1930 een twintigtal nieuwe beiaarden in ons land
geleverd, waaronder tien groote van 3 tot 4 octaven.
In 1925 vormde het 2-octaafsspel van de firma Petit
Fritsen te Aarle-Rixtel, opgesteld op den beganen grond
op het terrein van de beiaard-tentoonstelling te 's-Herto-
genbosch, een eerste teeken van herleving van de Oud-
Nederlandsche kunst. Hoewel als eerste proeve zeer te
waardeeren, liet de zuiverheid van dit spel nog veel te
wenschen over.
In 1932 kon men op de jaarbeurs te Utrecht een tweede
proeve beluisteren, nu van de firma A. H. van Bergen
Zoon te Heiligerlee, bestemd voor den Cuneratoren te
Rhenen. Dit 2-octaafsspel beteekende een flinke schrede
voorwaarts. Het in 1935 eveneens door dezen gieter op de
jaarbeurs opgestelde lichte beiaardje voor Den Helder
toonde wederom een vooruitgang. Hierna heeft Van Ber
gen in de jaren 1937, '38 en '39 drie grootere beiaarden en
één 2-octaafsspel gegoten, respectievelijk voor Bergen op
Zoom, Leiden, Hoorn en Hoogeveen, die, wat de onderlinge
zuiverheid der klokken betreft, zeer verdienstelijk zijn.
In 1938/39 heeft de firma Petit Fritsen een 2-octaafs
spel gegoten, dat een grooten vooruitgang vertoont bij het
spel van 1925 van dezen gieter. De onderlinge zuiverheid
der klokken laat weinig te wenschen over en zij zijn vol en
welluidend van klank.
Behalve deze twee gieters werkt in ons land nog de firma
Gebr. Van Bergen te Midwolda. Deze giet echter alleen
luidklokken, die wat de onderlinge stemming betreft, sterk
doen vermoeden, dat deze firma geen afgestemde klokken
levert, waardoor het maken van beiaarden voor haar uit
gesloten is.
Tusschen 1900 en 1942 ontstonden in ons land 30 groote
en kleine beiaarden en drie chimes, terwijl vier beiaarden
met 8 tot 12 klokken werden uitgebreid. Tot 1930 beston-