Eerste vrouwelijke beiaardier
in ons land.
Studieklavier.
(Van een spee. verslaggever.)
SCHIEDAM, April. Aan den
voet van den Schiedamschen Sint
Jan een dik eiken deurtje door,
158 treden omhoog gedraaid en
dan staan we ietwat amechtig in
de speelkamer. Snel koppelt de
stadsbeiaardier Ferd. Timmer
mans de groote luiklok aan het
carillon en trekt zijn colbert uit:
„Achter een orgel of achter een
carillon, dat zijn twee verschillen
de ambachten, weet u." Hier wordt
niet met vingers, maar met vuisten
gespeeld. Twee horizontale rijen
houten handvaten, verbonden met
de trekdraden. De onderste rij
komt overeen met de witte toetsen
van een piano, de bovenste, de
halve noten, met de zwarte
De beiaardier zet zich in pos
tuur. Zijn vuisten roffelen stevig op
de grepen en door de galmgaten
buitelen en tinkelen de eerste ma
ten van het scheepje, dat in de
haven landt, gevolgd door t even
bekende lied van den blauwgerui-
ten kiel. Onze goede carillonneurs
dragen het goede schoollied nog
steeds een goed hart toe.
Mag ik u nu even voorstellen
aan mijn leerlinge, mej. Udo, de
eerste en eenige vrouwelijke bei
aardier van ons land? Vooruit Nel,
laat eens hooren, wat je kunt. En
Nel Udo speelt een allegro, let
terlijk en figuurlijk voor de vuist
weg. Haar leermeester verzorgt af
en toe de onderhand.
Hoe kwam w tot dit voor een
vrouw zoo ongewone beroep?
Dat weet ikzelf niet goed. Mu
zikale familie heb ik niet. Voor piano
of orgel interesseerde ik mij heele-
maal niet, maar het carillon heeft me
al als kind aangetrokken. Toen ik elf
was, dat is nu weer elf jaar geleden,
speelde ik den heer Timmermans eens
wat voor op een kinderpianotje met
een hamertje, zelf gefantaseerde wijs
jes. Sindsdien zat ik in mijn vacanties
veel op de torens, want van kijken
len de zes daarop in grootte
onder, de kleinere boven.
een beter evenwicht in den tl T
staat, bereikt. Een uitbreidin
d en e is wel geadviseerd, d
ren niet tot uitvoering geko
Haverkamp om zijn onzuive
en Fritsen hergoten en heei
van b2 tot f3 bijgegoten. Df
dubbele rijen in den nieuw
het klokkenplat is een cab
aardklavier is geplaatst; de
ledige controle over zijn s
matige ophanging van de k
geworden het vroeger nood
vangen door het tuimelaar
historische beiaard voor het
De derde beiaard, waarin
groote klokken, hier luidklo uw vak?
gebruikte, is die van den H ln ons land niet, misschien komt
dat nog eens. De eenige beiaardschool
in West-Europa is die te Mechelen, in
19J22 gesticht door den wereldver
maarden beiaardier Jef Denijn Mijn
leermeester Timmermans was in 1925
de eerste Nederlander, die daar zijn
diploma behaalde. Door den oorlog is
het mij tot nu toe niet gelukt daar
mijn studie te voltooien. Het lesroos
Eigen foto/Sterling
Onder het oog van den meester.
Nel Udo toont haar kunnen in de
speelkamer van den Schiedamschen
Sint Jan.
en vragén leer je ook veel. Ik moest
toen eerst nog sterker worden, want
carillonspelen is te zwaar voor een
schoolkind. Maar nu ben ik al twee
jaar „echt" aan t leeren. In het Rot-
terdamsche stadhuis is een studiekla
vier, waar klokken en klepels ver
vangen zijn door metalen plaatjes en
hamertjes: net mijn oude kinderpiano
tje eigenlijk!
Is er een officieele opleiding voor 'i
grootste van de drie door H
goten luidklokken heeft de
stemvork: F +12/16 of F!
de tweede geeft den toon Ai
toon cis de reeks van Hemo
klokken omvatte, waarvan F;ter" is natuurlijk uniek in de geheele
ter er vier in 1671 goot. Ir
Ghevn (Wiivel 1 bet fi«2 Kin onderwijswereld: beiaardspel, trom-,
r \+lJvei j nel ris JVIO meisteken, beiaardbouw, compositie
klokjes bijgegoten, zoodat enharmonieleer.
TT 1 r. t Me)' tldo vervangt haar leermees-
omvatte. Hoewel de 2e en d' ter af en toe reeds aan het Schiedam-
onfhrpken bliikt uit rlo ctJSOhe carillon en ook in de speelka-
oninreKen, rniJKt Uit ae Stomers van den Rotterdamschen stad-
i huistoren en van den nu verwoesten
Sint Laurens is en was zij al aardig
thuis. Zoo heeft zij zich reeds een
bescheiden, maar eervolle plaats tus-
!schen haar 80 mannelijke collega's
verworven: Nel Udo. 22 jaar, vol
werklust en vol plannen voor haar
..hoogen" werkkring
Klokken en Beiaarden 5