In dezen tijd een geheel nieuwen beiaard aan te brengen
in een toren, die daarvoor niet genoeg ruimte biedt, is
niet in overeenstemming met de huidige ontwikkeling van
de beiaardkunst. Ongeloofelijk lijkt het, dat in 1941 nog
klokken zijn aangebracht in een torentje, dat zelfs geen
ruimte biedt voor het plaatsen van een beiaardklavier.
Daar hangt nu een spel van prachtige, zuivere klokken, die
in een geschikten toren een maximum aan kunstgenot zou
den kunnen schenken, doch nu alleen automatische be
speling toelaten.
Natuurlijk zijn veranderingen in het ophangen der klok
ken niet mogelijk in torens, waar zij halverwege buiten de
open lantaarn hangen en daardoor een deel van de archi
tectuur van den toren uitmaken. Doch in zulke torens is
het beste de klokken te laten, waar zij zijn, omdat vol
doende ruimte voor het bouwen van een klokkestoel ont
breekt. De eenige verbetering, die in dit geval mogelijk is,
bestaat in het verplaatsen van de kleinste klokjes van onder
de grootere vandaan naar het midden van den toren, het
geen met veel succes is toegepast in den Oudekerkstoren te
Amsterdam.
Moge zich in de toekomst meer en meer het inzicht ver
breiden, dat het zichtbaar ophangen van klokken in open
lantaarns behoort tot een voorbijgegane periode in de
ontwikkeling der beiaarden, die de voorslag en de daaruit
ontstane kleine beiaarden met hun primitieve bespeling
voortbracht.
Gelukkig begint bij de ontwerpers van nieuwe torens, die
bestemd zijn om een beiaard te dragen, de belangstelling
voor dit instrument te groeien. Bij den bouw van de stad
huistorens te Rotterdam, Leiden en Hoogeveen en bij den
herbouw van den Abdijtoren te Middelburg heeft dit vorm
gevend gewerkt.
En waarom zou men het voorbeeld, door de gemeente
Kampen in de 17e eeuw gegeven, niet volgen? Toen daar
in 1646 de kerk van het Heilige Geesthuis met haar toren
en het daarin aanwezige klokkenspel verbrandde, richtte
men op die plaats alleen een toren op, met het doel er
een beiaard in te hangen. Dit heeft het groote voordeel,
86