denstuk is bekroond door een driehoekig fronton met car
touche en het jaartal 1671, waarboven een schoorsteen met
een zwaantje als windwijzer verrijst, bevat in den rondboog
hoven de deur beeldhouwwerk van gewichten, boeken,
zandlooper, mand, hamer, riemen enz., terwijl de gebeeld
houwde guirlandes onder de zijramen van het poortgebouw
boeken bevatten (afb. 18).
Een ruime vestibule geeft toegang tot het inwendige van
het hofje, dat twaalf huisjes voor echtparen telt, gebouwd
rondom een grasveld, met een steenen matje voor ieder
huisje; het pleintje is versierd met een eenvoudige, doch
mooie dubbele pomp van hardsteen, bekroond met een zand-
steenen bloem en voorzien van het jaartal 1730 (afb.17).
Van geheel anderen opzet is het Hofje Meermansburg aan
de Oude Vest, dat in verband met zijn royalen bouw wel
hof genoemd mag worden; men zou zelfs geneigd zijn de
bewoners van dit hofje als „hovelingen" te betitelen. Op
de plaats, waar thans dit fraaie bouwwerk verrijst, stond
eertijds het in 1474 gebouwde klooster Nazareth van de
Graauwe Zusters. Na de opheffing van dit klooster met de
Hervorming werden er op het terrein vele kleine huisjes
gebouwd en omdat die woningen zeer dicht op elkaar ston
den en er vele lieden woonden, werd dit stadsgedeelte ook
wel het Mierennest genoemd. Het schijnt een vrij rommelig
en verwaarloosd complex te zijn geweest en de vroedschap
van Leiden trad dan ook gaarne in het voorstel, haar in
1680 gedaan, om dit terrein te verkoopen ten behoeve van
de stichting van een „hofken tot bewooninge van arme luy-
den". Koopers waren Maarten Meerman, bewindhebber
van de Oost-Indische Compagnie ter Kamer van Delft, en
zijn vrouw Helena Verburch, die een lap grond, ter lengte
van ruim 190 voet en ter breedte van 132 voet, van voren
grenzende aan de Oude Vest en van achteren uitkomende
met een vrijen uitgang „naer de Stinckgraft", van de stad
in eigendom kregen.
Met den bouw van dit hofje werd dadelijk een aanvang
gemaakt en in tegenstelling met de meeste stichtingen, die
hun ontstaan danken aan de uitvoering van een of andere
58
