47
van het onvervalschte soort, gelegen in een buurt, die in
alle opzichten er toe medewerkt, om aan het geheel de zoo
typische hofjes-sfeer te verleenen.
Een derde hofje, dat nog uit de vijftiende eeuw stamt, is
het tegenwoordige Vrouwe en St. Antonie Gasthuis aan
het Klein Heiligland. Een echt gasthuis, waar een aantal
vrouwen te samen in één lokaliteit wonen, is het niet, of
liever gezegd, niet meer; het is thans een gewoon hofje
met afzonderlijke woningen voor de bewoonsters.
De geschiedenis van deze stichting is nogal opmerkelijk.
In 1440 werd door een liefdadig stadgenoot een huis in
de Klerkstraat, dat den naam kreeg van het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis, ten geschenke gegeven aan de kapel op
Bakenes de kerk was er toen nog niet om er arme rei
zende vrouwen in op te nemen, die daar twee dagen moch
ten vertoeven. In hetzelfde jaar schonk een ander mild
dadig poorter aan het Heilig Kruisgilde een kapel en een
gasthuis met twee kamers, gelegen buiten de Schalkwijk-
sche poort; dit geheel droeg den naam van St. Antonie
Gasthuis. In 1581 vervielen heide stichtingen aan de stad
en zij bleven afzonderlijk in stand tot het jaar 1726. Toen
werd het St. Antonie Gasthuis opgeheven en de inkomsten
benevens de nog aanwezige bewoonsters werden overge
bracht naar het Vrouwe Gasthuis in de Klerkstraat. De
toestand daar was echter niet bijster fraai, want niet min
der dan negen vrouwen waren toen in één vertrek ge
huisvest. Aan dezen tamelijk onhoudbaren toestand kwam
een einde, toen in 1787 een geschikt gebouw vrij kwam
aan het Klein Heiligland. Bedoeld is het oorspronkelijke
Teylershofje, dat tot dien tijd was ondergebracht in een
gewezen fabriek van zijden stoffen en in genoemd jaar
werd verplaatst naar het reeds genoemde groote hofje van
dien naam aan den Koudenhorn, waarover hiervóór is ge
sproken.
Het oude hofje lag verborgen achter eenige huizen aan het
Klein Heiligland, die nu weggebroken werden en vervan
gen werden door een muur, waarin een ronde getraliede
opening is aangebracht, waardoor de dames-bewoonsters
