Heilige Geest Gasthuis aldaar. Op veel bescheidener schaal
is dit laatste ook het geval bij het Hofje van Samuel de Zee
te Leiden. Een enkele maal is de blinde muur vervangen
door een hek, dat het hofje over de geheele breedte aan één
zijde van de straat afsluit; in Haarlem komt dit type eenige
malen voor, o.a. bij het Hofje van Oorschot.
De poortgebouwen bezitten niet zelden een rijke ornamen
tiek; een goed voorbeeld geeft het Deutzenhofje aan de
Prinsengracht te Amsterdam, dat ten tijde van den geschied
schrijver Wagenaar geacht werd „het grootste en verreweg
het aanzienlijkste" te dier stede te zijn. Naar mijn meening
dingen het imposante Corvershof en het Van Brants-Rus
Hofje in de hoofdstad evenzeer naar dezen eeretitel. Het
Meermanshofje te Leiden heeft veel punten van overeen
komst met het Deutzenhofje en hetzelfde is het geval met
het Wildemanshofje te Alkmaar; de bewerking van het
poortgebouw van dit laatste hofje is echter veel simpeler
dan van de eerder genoemde en kennelijk van de hand van
een minder begaafd kunstenaar.
Eenvoudiger dan bij deze hofjes is het poortgebouw van
het Heilige Geest Hofje in Den Haag, dat dan ook van vrij
wat ouderen datum is, maar juist door zijn eenvoud zoo
bekoort. Het in 1707 gebouwde Hofje van Elisabeth Pauw
te Delft is ook in het bezit van een dergelijk poortgebouw,
maar op de versiering en den geheelen bouw heeft de 18de
eeuw reeds zijn stempel gezet.
De meeste hofjes hebben de woongelegenheid op den be-
ganen grond en dikwijls nog eenige slaapgelegenheid op
de 1ste verdieping. Er zijn enkele hofjes, die ook op de
lste verdieping woongelegenheid hebben, welke met afzon
derlijke trappen te bereiken is. Als zoodanig kunnen ge
noemd worden het Hoofts Hofje in Den Haag, of het Swig-
ters Hofje te Amsterdam.
Tenslotte wijs ik maar dat heeft met architectuur niets
te maken op de versjes boven de poortjes of elders aan
de gevels; meestal zijn het de producten van gelegenheids-
poeëten en maar zelden komt er, zooals bij het Raepen-
hofje te Amsterdam, een dichter als Vondel aan te pas.
15
