Afgezien van hetgeen er reeds in het voorafgaande werd opgemerkt met betrekking tot de gothiek in het algemeen en de Nederlandsehe en Maasgouw-gothiek in het bijzon der, kan hier in verband met den gothischen bouw der St. Janskerk nog het volgende worden gezegd. Vooral bij deze kerk kan men aan het eenvoudige koor, dat niet alleen zonder straalkapellen, maar zelfs zonder omgang is gebouwd en dat slechts samengesteld is uit eenige rechthoekige traveeën met polygonale sluiting, de sterke vereenvoudiging zien, die de Nederlandsehe gothiek eigen is. De machtige en rijke gothische kathedralen van Frankrijk, met hun vele om het koor gebouwde straalkapellen, met hun rijk gebeeldhouwde kerkportalen en verschillende hooge en sierlijk uitgevoerde torens worden in ons land behoudens de St. Jan in Den Bosch niet gevonden. De gothiek heeft bij ons niet dien rijken bloei gehad als in naburige landen. Overigens doet het beginsel der vereenvoudiging, dat in de Nederlandsehe gothiek overal werd toegepast, zich nog het minst gelden bij de constructie van den toren. Weliswaar werden de twee tot vier machtige torens van het Fransch- gothische grondplan tot één toren gereduceerd en vertoon de ook deze eene of enkelvoudige toren nog een min of meer belangrijke versobering, in vergelijking met het Fran- sche model, vooral waar hij van baksteen werd opgetrok ken. Doch op het voorbeeld van den Utrechtschen Dom toren, die onder Franschen invloed stond, zijn er in ons land een aantal gothische kerktorens verrezen, die in hun muurvlakken een rijkere behandeling en versiering hebben gekregen dan de andere. Tot de „Utrechtsche" groep behoort ook de toren der St. Janskerk; deze werd weliswaar naar het Utrechtsche model opgetrokken, doch hij is er een sierlijker, zij het dan ook kleinere uitgave van. Bovendien is deze St. Jans toren ongetwijfeld de fraaiste toren, die in de geheele Maasgothiek te vinden is. Om thans tot de beschrijving der St. Janskerk over te gaan, 69

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1943 | | pagina 82