oude krocht vol gestort en vervangen door een nieuwe
onder de kruising.
Vervolgens werd omstreeks 1240 het rijk gebeeldhouwde
Bergportaal gebouwd en het noordelijk aanbouwsel van
den westbouw. Ruim een eeuw later, omstreeks 1360, wer
den de Gothische zijkapellen tegen de zijbeuken aange
bouwd, terwijl in 1425 volgens de mededeeling van Her-
benus, die later rector van de kapittelschool was, de hou
ten overdekking door de tegenwoordige steenen netgewel-
ven vervangen werd.
Later werden nog veranderingen van kleineren aard uit
gevoerd. Zoo werd in 1463 de aan de noordzijde van de
absis gelegen kapel, de z.g. koningskapel door koning
Lodewijk van Frankrijk gesticht. Bovendien werd om
streeks 1475 een overwelfde kruisgang om den pandhof
opgetrokken.
Tijdens het beleg van 1794 werd de kerk door het bom
bardement zwaar beschadigd. Drie jaar later werd het ka
pittel opgeheven, de kerk tot fourage-magazijn ingericht
en het kerkmeubilair verkocht. Gelukkig kwam de kerk
echter weer in 1805 na een voorloopige restauratie ter
beschikking van den eeredienst. De groote restauratie be
gon in 1870 onder leiding van Dr P. J. H. Cuypers en
heeft 20 jaar geduurd. Bij deze belangrijke restauratie
werden echter de kerkwanden van binnen smakeloos over
schilderd.
Tenslotte moge nog in verband met de bouwgeschiedenis
opgemerkt worden, dat de kerk vroeger met de nabijgele
gen gothische St. Janskerk verbonden is geweest door de
St. Maternuskapel, die echter in 1810 is afgebroken.
De geschiedenis van de kerk van St. Servaas is even rijk
als het daaraan verbonden kapittel groot en machtig was.
De geschiedenis dezer kapittelkerk, die slechts rechtstreeks
stond onder den paus en de Roomsche keizers (rijks-
onmiddellijk) is innig verbonden met de stadsgeschiedenis
en wordt geboekstaafd door vele pauselijke bullen en kei
zerlijke diplomen en door honderden charters en schepen
brieven.
55