toen het kapittel niet minder dan 11 dorpen buiten de
stad onder zijn rechtsgebied vereenigde.
Wie daarom de historische schoonheid van Maastricht wil
leeren kennen, richte in de eerste plaats zijn schreden naar
de kerken, die in dit hoofdstuk besproken zullen worden.
2. De O.L. Vrouwekerk.
a. Geschiedenis.
Hoewel de oudste geschiedenis van de O.L. Vrouwekerk
nog vele duistere plekken bevat, kan toch met zekerheid
gezegd worden, dat zij thans de oudste van de stad en de
oudste groote romaansche kerk van ons land is. Zij is aller
waarschijnlijkst op de plaats van een nog oudere christen
kerk gebouwd. Deze laatste bestond reeds, toen St. Servaas
naar Maastricht kwam (384) en zij heeft op haar beurt
weer een Romeinschen tempel vervangen. Zooals reeds
elders in ander verband werd medegedeeld, staat de O.L.
Vrouwekerk op een gedeelte van den grond van het Ro-
meinsche castrum; in dit opzicht is haar ligging karakte
ristiek en een indicatie voor de oudste stadsgeschiedenis.
Nadat in 1343 met den bouw van een nieuwe, de naast
haar gelegen St. Nicolaaskerk, die als parochiekerk dienst
deed, begonnen was, fungeerde de O.L. Vrouwekerk als
kapittelkerk naast die van St. Servaas.
Wij mogen de ligging van de naast haar gebouwde St. Ni
colaaskerk in de onmiddellijke nabijheid van de Maas niet
direct of uitsluitend in verband brengen met het feit, dat
ook elders de St. Nicolaaskerken dicht bij een rivier ge
legen waren, omdat St. Nicolaas de patroon der schippers
en visschers was. Veeleer was de ligging der in de vorige
eeuw afgebroken St. Nicolaaskerk toe te schrijven aan het
feit, dat een kanunnik van Aldeneyck juist daar een terrein
geschonken had voor den bouw eener nieuwe parochie
kerk.
Om op de O.L. Vrouwekerk terug te komen, deze "heeft
reeds zeker omstreeks 900, zij het dan in anderen dan den
46
