De Fransche tijd heeft ook na Napoleons val een diepen
invloed op het geestelijke en cultureele leven van Europa
gehad en dit geldt natuurlijk a fortiori voor Maastricht.
Zoo bleef de Fransche taal nog langen tijd de voertaal
der hoogere standen en bleef men ook in andere opzichten
op Frankrijk georiënteerd. De Fransche invloed is op het
einde der 19e en het begin der 20e eeuw hoe langer hoe
meer verzwakt.
De tijd van het Vereenigd Koninkrijk onder Willem I
opende nieuwe perspectieven, die dra echter verdwenen.
In de periode 1830—1839 kwam de stad onder generaal
Dibbets als een soort belegerde veste geheel geïsoleerd te
liggen in het tot opstand gekomen gebied. De afscheiding
van België gaf aan dat isolement in zekeren zin een per
manent karakter, ten detrimente van haar economische en
cultureele ontwikkeling.
Toch heeft de stad aan de in de 19e eeuw sterk toegenomen
industrialiseering deel gehad, vooral toen in 1868 na de
ontmanteling der vesting groote terreinen voor de vesti
ging van industrieën beschikbaar kwamen. En dat deze
industrialiseering in de 20e eeuw verderen, vrij snellen
voortgang heeft gehad, bewijst wel het feit, dat Maastricht
thans meer dan 60 van haar bijna 70.000 inwoners in
de industrie of nijverheid te werk heeft gesteld.
Ingeklemd echter tusschen twee nabuurstaten met een rijk
industrieel achterland, wacht deze oudste Nederlandsche
stad op den dag, dat uit den nood van deze tijden nieuwe
perspectieven zullen ontstaan en breedere verten zich zul
len opendoen voor haar oude en toch ook weer sterke
mogelijkheden.
Met zijn uitgebreide, warrelige industriecomplexen en zijn
scherp omhoog kervende fabrieksschoorsteenen is het
Maastricht van den nieuwen tijd toch vóór alles de voort
zetting van het oude Mosae-Trajectum, dat met zijn monu
mentale kerken en eerbiedwaardige gebouwen het symbool
is van een glorieus, middeleeuwsch verleden.
29