In denzelfden tijd verplaatste St. Servatius, de eerste Ne-
derlandsche bisschop, zijn zetel van Tongeren naar Maas
tricht. Dit feit is van groot belang geweest voor de geschie
denis der stad, want de latere tweeheerigheid hangt hier
gedeeltelijk mee samen. Dat verder St. Servaas te Maas
tricht is gestorven en begraven (384) volgens de toen
malige gewoonte buiten de muren - is aanleiding geweest
tot het stichten van de vermaarde St. Servaaskerk met
haar later zoo machtig kapittel, dat 11 „banken" of dorpen
in den omtrek bezat en tot het ontstaan der heiligdoms
vaarten, die van Maastricht een in geheel West-Europa
bekende pelgrims- en bedevaartplaats hebben gemaakt.
Toen de Germaansche volksstammen nog onstuimiger op
drongen en in 402 alle Romeinsche troepen naar Italië
werden teruggeroepen om dit land tegen de West-Gothen
te verdedigen, beteekende dit ook voor deze streken de
ineenstorting der Romeinsche heerschappij en de onder
gang der Romeinsche beschaving, die zich na vier eeuwen
hier langzamerhand had ontwikkeld en verbreid. De aan
zienlijke Romeinsche huizen, badgebouwen en tempels,
waarvan de sporen in den grond voor een deel ontgraven
zijn, werden tegelijk met de stad geheel verwoest en wel
zoo grondig, dat de nieuwe huizenrijen dwars over de oude,
Romeinsche straten, een a twee meter onder den beganen
grond, werden aangelegd. Doch, met de vernietiging van
al het oude was iets overgebleven, dat pas ontloken was
en zijn stempel zou drukken op den tijd, die komen ging,
namelijk het Christendom. De Middeleeuwen zouden hier
van in langzame ontplooiing op allerlei wijzen getuigen.
3. De Middeleeuwen.
In den tijd, die volgde op de alles omverwerpende Volks
verhuizing, zijn drie factoren van zeer groot belang ge
weest voor de geschiedenis van Maastricht.
De eerste factor was de gunstige ligging der stad aan het
kruispunt van verschillende land- en waterwegen. Deze
factor zou in militair opzicht van Maastricht een belang-
15
