Fig. 12. De kaart van Bilhamer.
dat driehoekig stukje grond, rondom in het water
gelegen, dat op oude kaarten is aangegeven en dat
nu door den brugwachter wordt bewoond, en zich
in het landschap nog zoo duidelijk af teekent.
Het was deze schans, waarop in den nacht vóór het
ontzet, een aanval van de stad uit zou worden onder
nomen, teneinde met de bevrijders, die met hun
vletten reeds genaderd waren, in> contact te komen,
ware het niet, dat de weesjongen Oomelis Joppen-
zoon, die overmoedig de Vliet was opgeroeid, het
bericht binnen de wallen bracht, dat de schans reeds
verlaten was. De pot vol hutspot uit de Lammen-
schans werd het bevrijdingssymbool voor de Leide-
naren.
Ten Noorden van de stad lagen de schansen „de
Kwaak" aan de Haarlemmertrekvaart ter hoogte van
Poelgeest en de schans aan de Zijl tegenover de Drie-
gatenbrug van de Dwarswetering. Beide zijn nog
duidelijk in het landschap te herkennen. In het Wes-
49
Oud Lelden 4